نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 8 صفحه : 420
نكته هشدارى است به همه رهبران و حاكمان جوامع بشرى كه مىفرمايد: «به خدا
سوگند اگر اقليمهاى هفتگانه (روى زمين) با آنچه در زير آسمانهايش قرار دارد به من
داده شود تا خدا را با گرفتن پوست جوى از دهان مورچهاى نافرمانى كنم هرگز نخواهم
كرد»؛ (و اللّه لو أعطيت الأقاليم السّبعة [1] بما تحت
أفلاكها، على أن أعصي اللّه في نملة أسلبها جلب [2] شعيرة ما فعلته).
سپس به بيان دليل آن مىپردازد و مىفرمايد: «به يقين دنياى شما نزد من از برگ
درختى در دهان ملخى كه در حال جويدن آن باشد پستتر و بىارزشتر است»؛ (و إنّ دنياكم عندي لأهون من ورقة في فم جرادة تقضمها [3]).
در تأكيد آن مىفرمايد: «على را با نعمتهاى فانى دنيا و لذتهاى ناپايدار آنچه
كار؟!»؛ (ما لعلّي و لنعيم يفنى، و لذّة لا تبقى!).
در اين چند جمله كوبنده و صريح و گويا، امام عليه السّلام مىفرمايد: هرگاه
بزرگترين رشوههاى متصوّر در جهان كه همه روى زمين و قصرها و ثروتها و اموال و
زرق و برقها باشد به من دهند كه كمترين ظلم و ستمى كه همان گرفتن پوست جوى (نه
دانه جو) از دهان مورچهاى كه ظاهرا كوچكترين جنبنده است انجام دهم، نمىكنم.
بسيارند كسانى كه مبالغ كوچك و متوسّط رشوه آنها را تكان نمىدهد؛ ولى اگر
امتياز مهمّى براى آنها قائل شوند كه معادل تمام زندگى آنان يا بيشتر باشد
[1]. اقاليم سبعه، «اقاليم» جمع
«اقليم» به معناى بخشى از جهان يا كشور است و جغرافىدانان قديم جهان را به هفت
اقليم تقسيم مىكردند و چون نقشه دقيقى از دنيا نداشتند حدّ و حدود اين اقليمهاى
هفتگانه دقيق نبود. به هر حال، هفتگانه در تقسيمبندى آنها چنين بود: اقليم اوّل،
هندوستان. دوم، بخشى از كشورهاى عربى و حبشه، سوم، مصر و شام، چهارم، ايران. پنجم،
روم. ششم، كشور ترك، هفتم، چين و ماچين. (لغت نامه دهخدا، ماده اقليم). البتّه
ممكن است تقسيم ديگرى از سوى بعضى ديگر از جغرافىدانها ارائه شده باشد و به هر
حال نظر امام عليه السّلام آن است كه اگر همه مناطق آباد كرده زمين را به من
بدهند.
[2]. «جلب» پوستهاى است كه روى دانه
گندم يا جو را مىگيرد و به پوستهاى كه به هنگام خوب شدن زخم روى آن را
مىپوشاند، «جلب» گفته مىشود.
[3]. «تقضمها» از ريشه «قضم» بر وزن
«هضم» به معناى دندان زدن، گاز گرفتن و جويدن است.
نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 8 صفحه : 420