شرح و تفسير حافظان علم الهى چنين هستند

امام عليه السّلام بعد از ذكر بخشى از صفات برجسته پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و اله، از پويندگان راه او؛ يعنى عالمان عارف و مؤمنان خالص ياد مى‌كند و ده بخش از صفات آنها را بر مى‌شمرد كه به حق بايد گفت هرگاه كسانى اين صفات را در خود جمع كنند از اولياء اللّه و پيروان خاص پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و اله هستند.

مى‌فرمايد: «بدانيد كه بندگان خدا كه حافظان علم او هستند آن را به خوبى نگاهدارى و حفظ مى‌كنند (و در اختيار نااهلان قرار نمى‌دهند) و (آنجا كه بايد آن را آشكار كنند) چشمه‌هاى آن علوم را جارى مى‌سازند»؛ (و اعلموا أنّ عباد اللّه المستحفظين‌ [1] علمه، يصونون مصونه، و يفجّرون عيونه).

اين صفات سه‌گانه نشان مى‌دهد كه اين گروه از بندگان خدا با توفيقات الهى و نيز الهامات درونى كسب علوم كرده‌اند و اين علوم را به خوبى نگاهبانى مى‌كنند و به نيازمندان مى‌رسانند. آنها حافظان و پاسداران و ناشران اين علومند و همان‌گونه كه چشمه‌هاى جوشان آب، سرزمينهاى تشنه را سيراب مى‌كند و انواع گلها و گياهان و درختها را پرورش مى‌دهد، آنها نيز با نشر دين قلوب تشنگان را سيراب كرده و انواع فضايل انسانى را در آنان پرورش مى‌دهند.

جمله‌ «يصونون مصونه» شايد به همان معنا باشد كه در بالا اشاره شد؛ يعنى علوم الهى را از دسترسى نااهلان حفظ مى‌كنند و شايد به اين معنا باشد كه اين علوم را به خوبى پاسدارى كرده و در انتقال آن از نسلى به نسل ديگر از طريق تأليف و نشر كتابها مى‌كوشند.

در ادامه به چهار وصف ديگر اشاره كرده، مى‌افزايد: «با ولايت و دوستى به‌

[1]. «مستحفظين» از ريشه «حفظ» گرفته شده و به معناى كسانى است كه حفاظت چيزى به آنها سپرده شده است.