عاصم خواند كه نشان مى‌دهد مرحوم سيّد رضى سخنان امام را به صورت گزينشى نقل كرده است و در پايان آن چنين مى‌گويد: سخنان امام در عاصم مؤثّر افتاد، برخاست آن عباى خشن را از تن درآورد و لباس مناسبى به تن كرد و برنامه سابق را تغيير داد.

ابن ابى الحديد بر اين نكته تأكيد دارد كه موضوع اصلى بحث «علاء بن زياد» نبوده؛ بلكه شخص معروفى به نام «ربيع بن زياد» بوده است كه بخشى از خراسان را فتح كرد و عمر درباره او گفت: «مردى را به من نشان بدهيد كه هنگامى كه امير است گويى امير نيست و هنگامى كه امير نيست گويى امير است».

در ادامه اين سخن مى‌نويسد: «زياد بن ابيه به ربيع بن زياد (كه از طرف او والى بخشى از خراسان شده بود) چنين نوشت كه معاويه به تو دستور مى‌دهد تمام درهم و دينارهاى بيت المال و غنائم جنگى را بر لشكريان تقسيم كن. ربيع در جواب گفت: من دستور خدا را پيش از دستور معاويه يافته‌ام (بايد همچون پيامبر اكرم و على عليه السّلام بين همه تقسيم كنم) سپس سفارش كرد در ميان مردم صدا بزنند فردا براى گرفتن غنائم جمع شويد. آنگاه خمس غنائم را (كه بدون جنگ به دست آمده بود) برداشت و بقيه را در ميان مسلمانان تقسيم كرد. سپس از خدا خواست كه به عمر او پايان دهد (زيرا حاضر نبود با تشكيلات معاويه همكارى كند) دعاى او مستجاب شد و پيش از فرارسيدن روز جمعه چشم از اين جهان فرو بست.[1]

نكته‌ها

1. افراط و تفريط در همه چيز نكوهيده است‌

همان‌گونه كه قرآن مجيد مى‌گويد: «وَ كَذلِكَ جَعَلْناكُمْ أُمَّةً وَسَطاً» [2] امت‌

[1]. شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد، ج 11، ص 36- 37.

[2]. بقره، آيه 143.