بخش اوّل‌

ما كنت تصنع بسعة هذه الدّار في الدّنيا، و أنت إليها في الآخرة كنت أحوج؟ و بلى إن شئت بلغت بها الآخرة: تقري فيها الضّعيف، و تصل فيها الرّحم، و تطّلع منها الحقوق مطالعها، فإذا أنت قد بلغت بها الآخرة.

ترجمه‌

(اى علاء بن زياد) با اين خانه وسيع در اين دنيا، چه مى‌خواهى بكنى و آن را براى چه مى‌خواهى؟! در حالى كه در آخرت به آن نيازمندترى، آرى! اگر بخواهى مى‌توانى به وسيله آن به آخرت برسى (و سعادتمند شوى) به اين‌گونه كه از ميهمانان در آن پذيرايى كنى و صله رحم در آن بجا آورى و حقوق شرعى و الهى آن را بپردازى؛ اگر چنين كنى به وسيله اين خانه به خانه آخرت نائل شده‌اى.

شرح و تفسير اين خانه وسيع براى چيست؟

اين كلام پرمحتوا اگرچه در يك قضيّه شخصيّه وارد شده و مخاطب آن دو نفر از اصحاب آن حضرتند؛ ولى در واقع اصلى كلّى و برنامه‌اى عمومى را در مورد رعايت اعتدال در بهره‌گيرى از مواهب زندگى، بازگو مى‌كند و مخاطبان واقعى آن همه مسلمانها در سراسر تاريخند. امام هنگامى كه خانه وسيع و گسترده علاء بن زياد حارثى كه طبعا به وسايل خوبى نيز مجهز بود، مشاهده مى‌كند او را نخست سرزنش كرده و سپس نصيحتى آميخته با محبّت به او ارائه مى‌دهد و