نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 7 صفحه : 69
همواره در روى زمين وجود دارند.
4- از جماعت معتزله نقل شده كه منظور عالم به عدل و توحيد از مؤمنان است كه در
هرعصر و زمان، افرادى از آنها در ميان مردم ديده مىشود؛ ولى هنگامى كه تعبيرات
حضرت را تا پايان اين بخش تفسير كنيم به روشنى در خواهيم يافت كه اين عبارات تفسير
صحيحى جز حضرت مهدى عليه السّلام ندارد.
بههرحال تعبير به (قد لبس للحكمة جنّتها) اشاره به اين است كه او حكيم است و براى حفظ حكمت سپرى بر
تن كرده كه منظور از آن، سپر تقوا و پرهيزكارى است، همانگونه كه در اين حديث
معروف آمده است: «ما أخلص عبد للّه عزّ و جلّ أربعين صباحا إلّا جرت ينابيع الحكمة
من قلبه على لسانه؛ هيچ بندهاى چهل روز اعمال خود را براى خدا كاملا خالص نكرد
مگر اين كه چشمههاى جوشان حكمت از قلب او بر زبانش سرازير شد». [1]
جملههاى بعد از آن نيز، «و أخذها
بجميع أدبها ...» همه اشاره به اين است كه او حكيمى است توانا
كه علم و دانش و حكمت و تدبير بر همه وجود او حاكم است و با همين ابزار محيط خود
را اداره مىكند.
امام عليه السّلام در ادامه اين سخن مىافزايد: «حكمت و دانش براى او گمشدهاى
است كه همواره در جستجوى آن است و نياز اوست كه پيوسته در طلب آن است»؛ (فهي عند نفسه ضالّته الّتي يطلبها، و حاجته الّتي يسأل
عنها).
اين سخن تأكيد ديگرى است بر اينكه آن مرد الهى برنامه كارش براساس حكمت قرار
گرفته و قبل از ايجاد هرتحوّلى تحوّل علمى و فرهنگى برقرار مىكند؛ اين سخن هماهنگ
با چيزى است كه در روايات درباره حضرت مهدى عليه السّلام آمده است. از جمله در
حديثى از امام باقر عليه السّلام چنين مىخوانيم: «إذا قام قائمنا وضع يده على
رؤوس العباد
[1]. عيون اخبار الرضا عليه السّلام،
جلد 2، صفحه 69، حديث 321.
نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 7 صفحه : 69