نعيمها، و التفّت الملّة بهم في عوائد بركتها، فأصبحوا في نعمتها غرقين، و في خضرة عيشها فكهين‌ [1]).

امام عليه السّلام نخست نعمتهاى الهى را به پرنده‌اى تشبيه مى‌كند كه جوجه‌هاى خود را زير بال و پر مى‌گيرد و به آنها گرمى و آرامش و امنيّت مى‌بخشد، سپس آن را به نهرهاى آب زلالى تشبيه مى‌كند كه به سوى مزارع و باغها در حركت است و آنها را خرم و سرسبز و شاداب مى‌سازد و نتيجه آن را غرق شدن در نعمتها و آسوده زيستن در يك زندگى شيرين و آرام ذكر مى‌كند.

در ادامه اين سخن، به نعمت مهم حكومت اسلامى، حكومتى مقتدر و سرفراز اشاره كرده، مى‌فرمايد: «امور آنها در سايه حكومت قدرتمندى استوار شد، و تحت حمايت عزّت پيروزمندى قرار گرفتند و كارهايشان بر قلّه‌هاى حكومتى پايدار، سامان يافت»؛ (قد تربّعت‌ [2] الأمور بهم، في ظلّ سلطان قاهر، و آوتهم الحال إلى كنف عزّ غالب، و تعطّفت الأمور عليهم في ذرى‌ [3] ملك ثابت).

تاريخ اسلام، بهترين گواه بر صدق تمام تعبيرات امام عليه السّلام در زمينه پيروزى عرب بالخصوص و مسلمانان عموما در سايه اسلام است، چيزى كه مورخان شرق و غرب همه به آن معتقدند.

در پايان اين سخن اشاره به پيروزى مطلق مسلمانان بر دشمنان كرده و با تعبيرى رسا مى‌فرمايد: «در سايه اين امور آنها زمامداران جهانيان شدند و سلاطين گرداگرد زمين‌

[1]. «فكهين» جمع «فكه» بر وزن «خشن» به معناى شادمان و خندان است و در اصل از «فكاهه» بر وزن قباله به معناى مزاح كردن و خنديدن گرفته شده است. بعضى معتقدند ريشه اصلى آن «فاكهه» به معناى ميوه است گويى شوخيها و مزاحها همچون ميوه‌هاى شيرينى است كه از آن لذّت مى‌برند.

[2]. «تربّعت» از «تربّع» به معناى چهار زانو نشستن است. سپس به معناى اقامت در مكانى با آرامش و اطمينان به كار رفته است.

[3]. «ذرى» جمع «ذروة» (به ضم ذال و كسر آن) قسمت بالاى هرچيزى است و به كوهان شتر و قلّه كوهها گفته مى‌شود.