سؤال كنيد كه به همه بخشهاى آن آشنا هستم. مردى از ميان جمعيت برخاست و گفت:

اى پسر ابو طالب اكنون كه چنين ادعايى كردى بگو ببينم در اين ساعت جبرئيل كجاست؟ امام عليه السّلام مقدار كمى سكوت كرد و در فكر فرورفت سپس سر برداشت و فرمود:

من همه آسمانهاى هفتگانه را جستجو كردم و جبرئيل را نيافتم و تصور مى‌كنم تو جبرئيل باشى. سؤال‌كننده گفت: آفرين آفرين بر تو اى فرزند ابو طالب، پروردگارت به تو بر فرشتگان مباهات مى‌كند. اين سخن را گفت و سپس از نظر حاضران پنهان شد. [1]

در ضمن آگاه‌تر بودن حضرت به طرق آسمانها به جهت اهميّتى است كه آسمانها نسبت به زمين دارند.

مى‌دانيم تاريخ اسلام براساس هجرت نوشته شده است؛ يعنى مسلمانان مبدأ تاريخ خود را ميلاد پيامبر اكرم گرفته‌اند و نه بعثت او، بلكه مبدأ را سال هجرت قرار داده‌اند و اين نشان مى‌دهد كه مهم‌ترين فصل زندگى مسلمانان هجرت است و در واقع هجرت بود كه صفحه جديدى در تاريخ اسلام گشود و سرآغاز حكومت اسلامى و پيشرفت مسلمانان در همه زمينه‌ها شد.

محيط مكه على‌رغم تبليغات سيزده ساله پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و اله، آمادگى براى پذيرش اسلام به‌طور كامل را نداشت، زيرا سران زورمند قريش سعى داشتند هرحركتى را كه بر ضد خود مى‌ديدند در نطفه خفه كنند؛ آنها بت‌پرستى را حافظ منافع كثيف خود و توحيد را مزاحم مى‌دانستند؛ ولى پيامبر اكرم گروهى از جوانان پاكدل را در اين مدت،

[1]. احقاق الحق، جلد 7، صفحه 621. همين روايت با كمى تفاوت در بحار الانوار (از كتاب فضايل شاذان بن جبرئيل) جلد 39، صفحه 108، حديث 13 نقل شده است.