خطبه 182 [1] و من خطبة له عليه السّلام‌

روي عن نوف البكّالي قال: خطبنا بهذه الخطبة أمير المؤمنين عليّ عليه السّلام بالكوفة و هو قائم على حجارة، نصبها له جعدة [2] بن هبيرة المخزومي، و عليه مدرعة [3] من صوف و حمائل سيفه ليف، و فى رجليه نعلان من ليف، و كأن جبينه ثفنة [4] بعير. فقال عليه السّلام:

[1]. سند خطبه:

اين خطبه آخرين خطبه‌اى است كه امير مؤمنان على عليه السّلام ايستاده آن را بيان فرمود، (و يك هفته بعد از آن شهيد شد) زمخشرى در كتاب ربيع الابرار بخشى از آن را آورده است و ابو شاكر ليثى نيز در عيون الحكم و المواعظ بخشى از آن را آورده و ابن اثير در نهايه لغات مهمّى از آن را تفسير كرده و از تفاوتهايى كه در كلمات اين جمع نسبت به نقل نهج البلاغه ديده مى‌شود چنين برمى‌آيد كه آنها اين خطبه را از مصادر ديگرى غير از نهج البلاغه گرفته‌اند. (مصادر نهج البلاغه، جلد 2، صفحه 451)

[2]. جعدة بن هبيرة المخزومى خواهرزاده امير مؤمنان عليه السّلام (مادرش ام هانى خواهر حضرت و دختر ابو طالب است) مردى شجاع، دانشمند و نيرومند بود. عصر پيامبر صلّى اللّه عليه و اله را درك كرد و از سوى على عليه السّلام به فرماندارى خراسان منصوب شد. (اسد الغابة، جلد 1، صفحه 285)

[3]. «مدرعة» به معناى «جبّه» (لباس شبيه پالتو)، از ريشه «درع» به معناى زره و پيراهن گرفته شده.

[4]. «ثفنة» در اصل به معناى قسمتهايى از بدن شتر است كه روى زمين قرار مى‌گيرد و خشن مى‌شود كه در فارسى به آن پينه مى‌گويند.