تأثير بازدارندگى آنها از گناه، رحمت محسوب مى‌شود.

در ادامه اين سخن عموم بندگان را مخاطب ساخته، مى‌فرمايد: «خدا را، خدا را، اى بندگان خدا! اكنون كه سالم و تندرست هستيد پيش از آنكه بيمار شويد و اكنون كه در حال وسعت قرار داريد پيش از آنكه در تنگناى زندگى قرار گيريد، فرصت را غنيمت بشمريد و كوشش كنيد گردن خود را از زير بار مسئوليتها رها سازيد پيش از آنكه درهاى رهايى به روى شما بسته شود»؛ (فاللّه معشر العباد! و أنتم سالمون في الصّحّة قبل السّقم، و في الفسحة قبل الضّيق. فاسعوا في فكاك رقابكم من قبل أن تغلق رهائنها [1]).

در اينجا امام عليه السّلام به دو نعمت بزرگ الهى اشاره مى‌كند كه يكى سلامت و تندرستى و ديگر فراهم بودن امكانات كه سبب مى‌شود انسان توانايى بر اقدام به هركارى داشته باشد. آرى به همگان هشدار مى‌دهد كه از اين فرصتها استفاده كنند و خود را از زير بار مسئوليت رها سازند. عبارت‌ «فاسعوا في فكاك رقابكم» اشاره به اين است كه ذمّه همه انسانها مشغول به تكاليفى است كه تا آن را انجام ندهند آزاد نمى‌شوند. در زمانهاى گذشته در ميان بعضى از اقوام چنين معمول بود كه اگر بدهكارى توان پرداخت بدهى‌هاى خود را نداشت طلبكار شخص بدهكار را به بردگى مى‌گرفت و تا بدهى خود را نمى‌پرداخت آزاد نمى‌شد و طوق بندگى او را در گردن داشت، جمله بالا مى‌تواند كنايه‌اى از اين مطلب باشد.

فقره‌ «قبل أن تغلق رهائنها» نيز اشاره‌اى به اين است كه هرگاه شخص بدهكار در اداى بدهى خود كوتاهى كند چيزى را كه به گروگان نزد طلبكار گذاشته است به ملك او درمى‌آيد (البتّه به مقدار طلبش). امام عليه السّلام مى‌فرمايد: ديون الهى خود را كه همان انجام فرامانها و واجبات است ادا كنيد تا گروگان آنها كه خود شما هستيد رهايى يابد.

[1]. «رهائن» جمع «رهينه» به معناى گروگان است.