فراموش كردند يا خود را به فراموشى زدند به جهت اين بوده است كه راه حق شناخته نيست و چنان با طرق باطل آميخته شده كه تشخص آن، آسان به نظر نمى‌رسد، مى‌فرمايد: «راه روشن است هرگاه كار نيكى را مشاهده كرديد به آن كمك كنيد و هر زمان كار شرّى را ديديد از آن بگذريد؛ زيرا رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله مى‌فرمود: اى فرزند آدم، كار نيك انجام ده و بدى را رها كن كه اگر چنين كنى در جاده مستقيم و ميانه (دور از افراط و تفريط) گام بر خواهى داشت» (فإذا رأيتم خيرا فأعينوا عليه، و إذا رأيتم شرّا فاذهبوا عنه، فإنّ رسول اللّه- صلّى اللّه عليه و آله- كان يقول: «يابن آدم، اعمل الخير و دع الشّرّ، فإذا أنت جواد [1] قاصد [2]»).

از آن چه گفته شد روشن گرديد كه خير و شرّ در اين عبارات، معناى وسيع و گسترده‌اى دارد؛ بر خلاف آن چه بعضى از شارحان نهج البلاغه پنداشته‌اند كه تنها ناظر به موضوع وفاى به بيعت و بيعت شكنى است.

اين سخن اشاره‌اى به حسن و قبح عقلى نيز دارد كه انسان خير و شر را تا حد زيادى با عقل و فكر خود درك مى‌كند و اگر به آن عمل كند بخش مهمى از راه راست و جاده مستقيم را پيموده است.

درباره عظمت قرآن و اهمّيّت محتواى آن در مجلدات پيشين (جلد اوّل ذيل خطبه 18 و جلد چهارم ذيل خطبه 110) بحث‌هاى فراوانى داشتيم و به خواست خدا در ذيل خطبه 198 نيز بحث‌هاى مشروح ديگرى خواهد آمد.

(1) «جواد» در اصل به معناى اسب سريع السير است و از ماده «جود» به معناى بخشش گرفته شده؛ سپس به انسان‌هاى با استقامت و كوشا اطلاق شده است.

(2) «قاصد» از ماده «قصد» به معناى ميانه روى گرفته شده؛ بنابر اين قاصد كسى است كه در جاده مستقيم بدون افراط و تفريط گام بر مى‌دارد.