حبيس‌ [1] رسول اللّه- صلّى اللّه عليه و آله- لهما و لغيرهما).

همه مى‌دانيم كه قرآن به همسران پيامبر صلّى اللّه عليه و آله توصيه مى‌كند كه در خانه‌هاى خود بنشينند و همچون عصر جاهليّت در برابر چشم اين و آن ظاهر نشوند «وَ قَرْنَ فِي بُيُوتِكُنَّ وَ لا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجاهِلِيَّةِ الْأُولى‌» [2].

گويا حوادثى همچون جنگ جمل از قبل پيش بينى شده بود و اين دستور ناظر به آن و مانند آن است. ولى اين ناجوانمردان، همسران خود را در خانه نشاندند و همسر پيامبر اسلام صلّى اللّه عليه و آله را بر خلاف نصّ صريح قرآن بيرون كشاندند تا از وجود او براى مقاصد شوم خود استفاده ابزارى كنند.

و در ادامه اين سخن، امام عليه السّلام به اشكال دوّمى مى‌پردازد و مى‌فرمايد: «اين جريان در ميان لشكرى صورت گرفت كه همه آن‌ها به من قول اطاعت داده بودند و با رضايت كامل و بدون اكراه با من بيعت كرده بودند!» (في جيش ما منهم رجل إلّا و قد أعطاني الطّاعة، و سمح لي بالبيعة، طائعا غير مكره).

نه تنها مسلمانان، بلكه قبل از اسلام نيز آن‌ها كه با كسى بيعت مى‌كردند خود را به تمام معنا ملزم به بيعت خود مى‌دانستند؛ ولى آتش افروزان جنگ جمل اين سنّت را شكستند و آشكارا بيعت خود را زير پا نهادند و در برابر امام عليه السّلام صف كشيدند و آماده نبرد شدند.

و در ادامه به گناه بزرگ ديگر آنان اشاره كرده، مى‌فرمايد: « (از همه بدتر اين كه پس از ورود به بصره) به فرماندار من در بصره و همچنين خزانه‌داران بيت المال مسلمين و به مردم ديگرى از اهل آن شهر حمله كردند؛ گروهى از آنان را با شكنجه و گروهى را با حيله‌

[1] «حبيس» از ماده «حبس» به معناى محبوس است و اشاره به همسر پيامبر عايشه است كه از شركت در جنگ و ورود در اين صحنه‌هاى اجتماعى ممنوع بود؛ ولى طلحه و زبير او را تشويق به اين كار كردند.

[2] احزاب، آيه 33.