درخشندگى و تلألؤ حرير مانند رنگ پرهاى او بر تمام رنگ‌هاى برترى دارد و (در واقع) همانند شكوفه‌هاى زيباى پراكنده گل‌هاست؛ با اين تفاوت كه نه باران بهارى آن را پرورش داده و نه حرارت و تابش آفتاب تابستان!

شرح و تفسير ترسيم دقيقى از زيبايى‌هاى طاووس‌

امام عليه السّلام در اين بخش از خطبه با فصاحت و بلاغت فوق‌العاده‌اى به كار گرفته است به پنج ويژگى اعجاب انگيز ديگر در طاووس اشاره كرده و نكات دقيقى از زيبايى‌هاى اين مظهر جمال و جلال خدا يادآور مى‌شود، نخست مى‌فرمايد: «او در محل يال خود، كاكلى دارد؛ سبز رنگ و پر نقش و نگار» (و له في موضع العرف‌ [1] قنزعة [2] خضراء موشّاة [3]).

يال حيوان كه عرب به آن «عرف» مى‌گويد، موهاى بلندى است كه از بالاى شانه و پشت گردن تا پشت سر ادامه دارد و به ميان دو گوش منتهى مى‌شود و به صورت كاكل و تاجى در مى‌آيد و با توجّه به اين كه اين يال و كاكل در طاووس سبز برّاق پر نقش و نگار است، زيبايى خيره كننده‌اى به او مى‌بخشد و انسان را به ياد مبدأ اين همه زيبايى و جمال مى‌اندازد.

در بيان دوّمين ويژگى او مى‌فرمايد: «و انتهاى گردنش همچون ابريق است و از گلوگاه تا روى شكمش به رنگ وسمه يمانى (سبز پر رنگ مايل به سياهى) و گاه همچون حريرى است كه در بر كرده و مانند آينه صيقلى شده مى‌درخشد» (و مخرج عنقه كالإبريق‌ [4]،

[1] «العرف» به معناى يال است.

[2] «قنزعة» به معناى كاكل است.

[3] «موشاة» پر نقش و نگار.

[4] «ابريق» به گفته بعضى از ريشه فارسى «ابريز» گرفته شده و به معناى آفتابه مخصوصى است كه معمولا براى شستن دست و دهان قبل و بعد از غذا خوردن يا براى ريختن گلاب در مهمانى‌ها به كار مى‌رود و لوله و گردن آن با انحناى خاصى به شكلى زيبا ساخته شده.