غمگين‌اند، هر چند در ظاهر شاد و مسرورند و آنها از يكسو در برابر مواهب مادى و معنوى الهى زبان به شكر و ثناى او مى‌گشايند ولى از سوى ديگر خود را به خاطر كوتاهى در بهره‌گيرى صحيح از اين نعمت‌ها ملامت و سرزنش مى‌كنند.

و در يك جمله، آنها همواره در مقام نقد خويشتن و اصلاح كاستى‌ها و كمبودهاى معنوى خود هستند و همين امر سبب حركت تكاملى آنها به سوى خداست و هرگز راضى به وضع موجود نيستند كه سبب ركود يا عقب گردشان شود.

و در نكته دوّم وضع مخاطبين خود را تشريح مى‌كند تا با زاهدان، خود را مقايسه كنند و به عيوب خويش واقف شوند و براى آنها نيز سه وصف بيان مى‌فرمايد، مى‌گويد: «ياد مرگ از دل‌هايتان پنهان شده و آمال و آرزوهاى دروغين در برابر شما حاضر گشته از اين رو سلطه دنيا بر شما بيش از آخرت شده، و زندگانى زودرس دنيا، شما را از ياد حيات جاودانى آخرت بيرون برده است» (قد غاب عن قلوبكم ذكر الآجال، و حضرتكم كواذب الآمال، فصارت الدّنيا أملك بكم من الآخرة، و العاجلة أذهب بكم من الآجلة).

آرى! آن كس كه سرآمد عمر و پايان زندگى زودگذر دنيا را به فراموشى بسپارد، و دل را در گرو سراب آرزوهاى دروغين قرار دهد، دنيا بر عقل و فكر او چيره مى‌شود و آخرت را از ياد مى‌برد، و چنين كسى آمادگى براى آلودگى به هر گناه و فسادى دارد و بهترين طعمه شيطان و هواى نفس است.

و در پايان اين بخش از خطبه، نتيجه مى‌گيرد كه «شما همگى در اسلام و دين خدا برادر (و برابر) هستيد و تفرقه و اختلاف در ميان شما تنها به سبب آلودگى درون و سوء نيت‌هاست به همين دليل، نه به يكديگر كمك‌