خطبه 117 [1] و من كلام له عليه السّلام يوبّخ البخلاء بالمال و النفس‌

از سخنان امام عليه السّلام است كه در آن بخيلان را سرزنش مى‌كند.

خطبه در يك نگاه‌

اين خطبه كوتاه، ظاهرا بخشى از خطبه مفصّل و طولانى‌ترى بوده است كه مرحوم «سيّد رضى» آن را جدا كرده، به همين دليل نه شأن ورود آن روشن است و نه پيوندهايى كه با بخشهاى نخستين و آخرين خطبه داشته است، در عين حال مفاهيمى تكان دهنده و عبرت‌آموز دارد.

از بعضى از منابع‌ [2]، چنين استفاده مى‌شود كه امام عليه السّلام اين جمله‌ها را در ضمن خطبه‌اى در پايان جنگ «صفّين» بيان فرموده و تناسب قابل‌

[1] سند خطبه:

در «مصادر نهج البلاغه» مصدر ديگرى براى اين خطبه، غير از نهج البلاغه نقل نشده، تنها به كلامى از «ابن ابى الحديد» اشاره مى‌كند كه در آخر اين خطبه، آمده و مى‌گويد: در بعضى از روايات به جاى «اوصل إخوانكم» «اصل إخوانكم» آمده است و از اين تعبير، اجمالا استفاده مى‌شود كه احتمالا مدرك ديگرى براى اين خطبه نزد «ابن ابن الحديد» وجود داشته است.

[2] تمام نهج البلاغه، صفحه 659.