جبالها و نسفها [1]، و دكّ‌ [2] بعضها بعضا من هيبة جلالته و مخوف سطوته).

به اين ترتيب، انفجار عظيمى در آسمان‌ها و زمين به وقوع مى‌پيوندد و جهان مادّه به طور كامل ويران مى‌شود و همانگونه كه قرآن مى‌گويد، بر ويرانه‌هاى آن جهان نوينى ايجاد مى‌شود كه رستاخيز در آن واقع خواهد شد: « «يَوْمَ تُبَدَّلُ الْأَرْضُ غَيْرَ الْأَرْضِ وَ السَّماواتُ وَ بَرَزُوا لِلَّهِ الْواحِدِ الْقَهَّارِ»؛ در آن روز كه اين زمين به زمينى ديگر و آسمان‌ها به آسمان‌هاى ديگرى مبدّل مى‌شود و آنها (انسان‌ها) در پيشگاه خداوند واحد قهّار ظاهر مى‌شوند». [3] در واقع سخنان امام عليه السّلام در اين جمله‌هاى كوتاه و پر معنا بر گرفته از قرآن مجيد است و عصاره چيزى است كه در قرآن به صورت گسترده آمده است.

و درباره آسمان مى‌فرمايد: « «إِذَا السَّماءُ انْفَطَرَتْ وَ إِذَا الْكَواكِبُ انْتَثَرَتْ»؛ هنگامى كه آسمان از هم شكافته شود و ستارگان پراكنده شوند و فرود ريزند». [4] و نيز در مورد زمين مى‌فرمايد: « «إِذا رُجَّتِ الْأَرْضُ رَجًّا وَ بُسَّتِ الْجِبالُ بَسًّا فَكانَتْ هَباءً مُنْبَثًّا»؛ هنگامى كه زمين به شدّت به لرزه در مى‌آيد و كوهها درهم كوبيده مى‌شود و به صورت غبار پراكنده‌اى در مى‌آيد». [5] و نيز مى‌فرمايد: « «يَوْمَ تَرْجُفُ الرَّاجِفَةُ تَتْبَعُهَا الرَّادِفَةُ»؛ آن روز كه زلزله‌هاى هولناك همه چيز را مى‌لرزاند و به دنبال آن دوّمين حادثه (صيحه عظيم محشر) رخ مى‌دهد». [6] در ادامه اين سخن مى‌فرمايد: «بعد از اين انقلاب‌هاى عظيم و حوادث كوبنده و

[1] «نسف» از مادّه «نسف» (بر وزن حذف) در اصل به معناى ريختن دانه‌هاى غذايى در غربال و تكان دادن و باد دادن آن است تا پوست از دانه جدا شود. در اينجا به معناى متلاشى و خرد كردن كوههاست.

[2] «دكّ» در اصل به معناى زمين صاف و هموار است و از آنجا كه براى صاف كردن زمين ناهموار بايد آن را درهم كوبيد، اين واژه در بسيارى از موارد به معناى كوبيدن شديد به كار مى‌رود.

[3] سوره ابراهيم، آيه 48.

[4] سوره انفطار، آيات 1- 2.

[5] سوره واقعه، آيات 4- 6.

[6] سوره نازعات، آيات 6- 7.