بخش اوّل‌

الحمد للّه الأوّل قبل كلّ أوّل، و الآخر، بعد كلّ آخر، و بأوّليّته وجب أن لا أوّل له، و بآخريّته وجب أن لا آخر له، و أشهد أن لا إله إلّا اللّه شهادة يوافق فيها السّرّ الإعلان، و القلب اللّسان.

ترجمه‌

ستايش مخصوص خداوندى است! كه نخستين هستى است پيش از همه نخستين‌ها، و آخرين هستى است بعد از همه آخرها؛ به دليل نخست بودنش، لازم است آغازى نداشته باشد و به دليل آخر بودنش، واجب است پايانى برايش نباشد.

و شهادت مى‌دهم كه معبودى (جز ذات پاك) اللّه نيست؛ شهادتى كه درون و برون در آن هماهنگ است، و دل با زبان هم صدا.

شرح و تفسير با تمام وجود گواهى مى‌دهيم‌

امام در آغاز اين خطبه، مانند بسيارى از خطبه‌هاى ديگر، از حمد و ثناى پروردگار و شهادت به وحدانيّت او شروع مى‌كند؛ ولى براى رعايت موازين فصاحت و بلاغت در هر مورد، نكته، يا نكات تازه‌اى درباره صفات حق به كار مى‌برد. مى‌فرمايد:

«ستايش مخصوص خداوندى است كه نخستين هستى است، قبل از همه نخستين‌ها و آخرين هستى است بعد از همه آخرها». (الحمد للّه الأوّل قبل كلّ أوّل، و الآخر بعد كلّ آخر).