نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 3 صفحه : 93
ايمانشان
افزوده شود، لشكريان آسمان و زمين از آن خداست و خداوند دانا و حكيم است».
[1] همين سكينه و آرامش بود، كه در جنگهاى اسلامى عامل پيروزى مسلمين
بر دشمنان گرديد، در لحظات بسيار سخت و طوفانى مانند زمانى كه پيغمبر اكرم صلّى
اللّه عليه و آله در غار «ثور» بود و دشمن خونخوار در جستجوى آن حضرت، به در غار
رسيده بود، باز همين سكينه و آرامش به يارى او شتافت! در سومين دستور مىفرمايد:
«دندانها را بر هم بفشاريد! كه مقاومت جمجمهها را در برابر ضربات دشمن بيشتر
مىكند» (و عضّوا على النّواجذ، فإنّه انبى [2]
للسّيوف عن الهام [3]).
«نواجذ» جمع «ناجذ» گاه به معناى همه دندانها
تفسير شده و گاه به معناى دندانهاى آسيا- كه بعد از «انياب» واقع شده- و گاه آن
را به معناى خصوص دندان عقل، تفسير كردهاند، در اينجا مناسب معناى اوّل است يعنى:
همه دندانها را بر هم بفشاريد! گفته مىشود، اين كار دو فايده مهم دارد، نخست
اينكه: ترس و وحشت را از بين مىبرد، به همين دليل انسان هنگامى كه از ترس
مىلرزد، بطور ناخود آگاه دندانها را به هم فشار مىآورد، تا لرزه آنها ساكت شود.
و ديگر اينكه: عضلات و استخوانهاى سر را محكم نگاه مىدارد، تا در برابر ضربات
دشمن آسيب كمترى ببيند.
[2] «أنبى» از مادّه «نبو» (بر وزن نبض) به
معناى ارتفاع چيزى نيست به چيز ديگر و دور شدن از آن است، به همين دليل، هنگامى كه
شمشيرها كارگر نشود اين واژه در مورد آن به كار مىرود، گويى از آن دور مىشود و
فاصله مىگيرد.
[3] «هام» جمع «هامه» به معناى «سر هر موجود ذى
روحى» است و گاه اين واژه به همين معنا به طور مطلق به كار رفته است.
نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 3 صفحه : 93