به اعمال صالح بپردازيد).» (و تنفّسوا قبل ضيق الخناق). [1] در اينجا امام عليه السّلام تنفّس را به عنوان كنايه از مبادرت به اعمال صالح، علم و عمل و خودسازى و تقوا ذكر فرموده. و «ضيق خناق» (تنگى راه تنفّس) اشاره به مرگ است.

قرآن مجيد مى‌فرمايد: «وَ أَنْفِقُوا مِنْ ما رَزَقْناكُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَأْتِيَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ فَيَقُولَ رَبِّ لَوْ لا أَخَّرْتَنِي إِلى‌ أَجَلٍ قَرِيبٍ فَأَصَّدَّقَ وَ أَكُنْ مِنَ الصَّالِحِينَ»، از آنچه به شما روزى داده‌ايم انفاق كنيد! پيش از آن كه مرگ يكى از شما فرا رسد و بگويد پروردگارا! چرا (مرگ) مرا كمى به تأخير نينداختى تا (در راه تو) صدقه دهم و از صالحان باشم» [2].

در چهارمين جمله، همان مطلب را با تعبير زنده ديگرى تأكيد فرموده و مى‌گويد:

«پيش از آنكه شما را وادار به تسليم كنند، (در برابر حق) تسليم شويد». (و انقادوا قبل عنف السّياق‌ [3]).

اشاره به اينكه به هنگام مرگ، سركش‌ترين افراد، همچون فرعون‌ها و نمرودها، چنان در فشار واقع مى‌شوند كه بى‌اختيار تسليم شده و نداى «آمنت أنّه لا إله إلّا اللّه» را از درون جان سر مى‌دهند، ايمانى كه براى آنها هرگز سودى ندارد. چرا انسان در حالت سلامت و آزادى به سراغ ايمان و تقوا نرود كه در دنيا و آخرت، براى او كارساز باشد؟! قرآن مجيد مى‌گويد: هنگامى كه گنهكاران آلوده، در برابر فرشته مرگ قرار مى‌گيرند، فريادشان بلند مى‌شود: «رَبِّ ارْجِعُونِ لَعَلِّي أَعْمَلُ صالِحاً فِيما تَرَكْتُ كَلَّا إِنَّها كَلِمَةٌ هُوَ قائِلُها»، پروردگار من! مرا بازگردانيد، شايد در آنچه كوتاهى نموده‌ام عمل‌

[1] «خناق» (بر وزن نفاق) به معناى گلو است و به طناب و مانند آن كه گلو را بفشارد نيز، اين واژه اطلاق مى‌شود.

[2] سوره منافقون، آيه 10.

[3] «سياق» از ماده «سوق» به معناى راندن است و در اينجا اشاره به حالت مرگ است كه گويى انسان را از اين جهان، به سراى ديگر مى‌راند.