جمله اوّل اشاره به آغاز آفرينش آسمانها و زمين است. مى‌دانيم طبق نظريات معروف در ميان دانشمندان، جهان هستى و كرات و اجرام آسمانى در آغاز به صورت توده واحدى بوده است كه به علل معلوم و نامعلومى از هم جدا شده و گسترش يافته و امروز همچنان رو به گستردگى پيش مى‌رود.

زمين نيز در آغاز زير آب فرو رفته بود. آب‌ها تدريجا در مناطق عميق و شكاف‌هاى زمين قرار گرفتند و خشكى‌ها پديدار شدند و با گذشت زمان، گسترش يافتند، تا اين كه وضع خشكى‌ها و درياها تثبيت شد و امروز نيز بر اثر جذب سنگ‌هاى آسمانى، زمين به آرامى گستردگى بيشترى پيدا مى‌كند. قرآن مى‌فرمايد:

«وَ السَّماءَ بَنَيْناها بِأَيْدٍ وَ إِنَّا لَمُوسِعُونَ وَ الْأَرْضَ فَرَشْناها فَنِعْمَ الْماهِدُونَ»، و ما آسمان را با قدرت بنا كرديم و همواره آن را وسعت مى‌بخشيم و زمين را گسترديم و چه خوب گستراننده‌اى هستيم». [1].

تعبير به «داعم المسموكات» اشاره به نگهدارى كرات آسمانى اعم از سيّارات و ثوابت و كهكشان‌ها، بوسيله نيروى جاذبه- كه در واقع يك ستون نامريى است- مى‌باشد، نيرويى كه چنان آنها را در جاى خود نگه مى‌دارد كه گاه ميليون‌ها سال مى‌گذرد و فواصل موجود بين كرات منظومه شمسى، تغيير پيدا نمى‌كند.

قرآن مجيد مى‌گويد: «إِنَّ اللَّهَ يُمْسِكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ أَنْ تَزُولا وَ لَئِنْ زالَتا إِنْ أَمْسَكَهُما مِنْ أَحَدٍ مِنْ بَعْدِهِ إِنَّهُ كانَ حَلِيماً غَفُوراً»، خداوند آسمان‌ها و زمين را نگاه مى‌دارد تا از نظام خود منحرف نشوند و هر گاه منحرف گردند كسى جز او نمى‌تواند آنها را نگاه دارد، او بردبار و غفور است. [2] جمله‌ «و جابل القلوب ...» اشاره به علوم فطرى و الهى و غرائز و تمايلات ثمر بخشى است كه خداوند در درون جان انسانها قرار داده، علوم و غرايز و اميالى كه‌

[1] سوره ذاريات آيات 47- 48.

[2] سوره فاطر، آيه 41.