نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 2 صفحه : 667
بر آب نطفه انسان يا ساير جانداران به خاطر آن است كه اين آب در واقع عصاره
بدن و خالصترين ترشّحى است كه در وجود انسان ديده مىشود.
به هر حال اين واژه در كلام مورد بحث اشاره به نهرى است كه از كنار نهروان
عبور مىكرد و ظاهرا يكى از شاخههاى دجله بوده است و با توجه به تفاوتى كه در بين
آب فرات و دجله است كه فرات غالبا گل آلود و دجله غالبا صاف است تعبير بالا
مىتواند اشاره به اين نكته بوده باشد.
و در پيشگويى دوم مىفرمايد: «به خدا سوگند از آنها ده نفر نجات نخواهد يافت و
از شما ده نفر كشته نخواهد شد»! (و اللّه لا
يفلت [1] منهم
عشرة و لا يهلك منكم عشرة).
اين پيشگويى با اين صراحت و قاطعيت آميخته با قسم به خوبى نشان مىدهد كه قلب
مولى با جاى ديگرى ارتباط داشته و آگاهىهاى خود را از آنجا مىگرفته است كه در
برابر مردم با اين وضوح و صراحت از حادثه قريب الوقوعى كه به هيچ وجه قابل
پيشبينى نيست خبر مىدهد.
مورّخان نوشتهاند هنگامى كه خوارج كشته شدند مسلّم شد كه نه نفر از آنها از
مرگ نجات يافته و فرار كردهاند و همين نه نفر در بلاد اسلام پراكنده شدند، دو نفر
به سوى عمان رفتند و دو نفر به كرمان و دو نفر به سيستان و دو نفر به جزيره [2] و يك نفر به
تلّ موزون (در خوزستان) و همانها بودند كه گروههايى از ناآگاهان لجوج را دور خود
جمع كردند و پايه فتنههايى را نهادند و از ياران امام امير المؤمنين عليه السّلام
در اين جنگ هشت نفر به شهادت رسيدند.
ابن ابى الحديد در ذيل اين سخن مىگويد پيشگويىها و اخبار غيبيه بر دو گونه
است بعضى به صورت كلّى و مبهم ادا مىشود كه نمىتواند بيانگر معجزهاى باشد،
[1] «يفلت» از ماده «إفلات» به معنى
خلاصى يافتن و خلاص كردن، هر دو آمده است. بعضى نيز گفتهاند به معنى خلاصى يافتن
با سرعت است.
[2] «جزيره» نامى است كه گاه به تمام
بخشهايى كه در ميان رود دجله و فرات در عراق قرار گرفته اطلاق مىشده، و گاه به
معنى بخشى از شهر اهواز آمده است كه در ميان دو شاخه رود كارون قرار دارد و تعبير
بالا ظاهرا اشاره به معنى دوم است.
نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 2 صفحه : 667