عراق حملات ايذايى داشته باشد تا روحيه مردم را تضعيف كند و امام عليه السّلام مردم را به مقابله با او دعوت كرد، ولى متأسّفانه بر اثر ضعف و زبونى و ناتوانى مردم عراق، پاسخ مثبتى به امام ندادند و امام ناچار شد اين خطبه را به دو منظور ايراد فرمايد:

نخست اين كه ضايعات و مشكلاتى را كه از اين رهگذر حاصل مى‌شود، از ساحت خويش دور سازد و مسئوليت آن را به گردن مردم عراق كه تا اين حد، در برابر حركت‌هاى كوچك دشمن نيز ابراز ضعف و ذلّت مى‌كنند، بيفكند.

ديگر اين كه شايد اين سخنان كوبنده در روح آن خفتگان بى‌درد اثرى بگذارد و بيدار شوند تا اين خطرات را ببينند و احساس مسئوليت كنند، لذا حضرت مى‌فرمايد:

من گرفتار مردمى شده‌ام كه هر گاه به آنها فرمان مى‌دهم، اطاعت نمى‌كنند و هر زمان كه آنان را فرا مى‌خوانم اجابت نمى‌كنند! «منيت بمن لا يطيع إذا أمرت و لا يجيب إذا دعوت».

بديهى است كه نيرومندترين و با تدبيرترين فرماندهان و مديران نيز، هنگامى كه گرفتار چنين قوم و جمعيتى شود، كارى از او ساخته نيست و هر زيان و شكستى كه دامان اين گروه را بگيرد، مسئوليت آن متوجّه خودشان است.

حضرت، سپس مى‌افزايد: «اى بى‌اصلها! براى يارى آيين پروردگارتان منتظر چه هستيد»؟ «لا أبالكم! ما تنتظرون بنصركم ربّكم»؟

همه شرايط مبارزه با دشمن را داريد، هم عدّه و هم عدّه و امكانات داريد و هم از نقشه‌هاى شوم دشمن آگاه شده‌ايد و هم از خطراتى كه شما را احاطه كرده با خبر هستيد، ديگر منتظر چه مى‌باشيد؟ نشسته‌ايد تا مرگ ذليلانه خود را به دست دشمن تماشا كنيد؟

جمله‌ «لا أبا لكم!»، اى بى‌اصلها! همان گونه كه در سابق نيز اشاره شد، يا كنايه از اين است كه شما گويى پدرى بالاى سرتان نبوده و از تربيت خانوادگى محروم بوده‌ايد كه اين چنين ضعيف و زبون و ناتوان هستيد و يا نفرين است، يعنى حضرت‌