شرح و تفسير بهترين مصرف مال‌

امام عليه السلام در اين گفتار نورانى كه در ميان او و پدر فرزدق، غالب بن صعصعه، رد و بدل شد چنين فرمود: «شتران فراوانت چه شدند؟ غالب عرض كرد: اى اميرمؤمنان! حقوق واجب (اداى زكات)، آن‌ها را پراكنده ساخت (و چيز چندانى براى من باقى نمانده است). امام عليه السلام فرمود: اين بهترين راه مصرف آن‌ها بود»؛

(وقال عليه السلام لغالب بن صعصعة أبي الفرزدق، في كلام دار بينهما: مَا فَعَلَتْ إِبِلُكَ الْكَثِيرَةُ؟ قَالَ: دَغْذَغَتْهَا الْحُقُوقُ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ. فقال عليه السلام: ذلِكَ أَحْمَدُ سُبُلِهَا)

. در بسيارى از كتب و ازجمله تاريخ مدينه دمشق (نوشته ابن عساكر، متوفاى 571) اين ماجرا به‌صورت گسترده‌ترى نقل شده است. او مى‌نويسد: فرزدق (شاعر معروف) در طفوليت همراه پدرش خدمت اميرمؤمنان على بن ابى‌طالب عليه السلام رسيد. فرزدق مى‌گويد: هنگامى كه با پدرم خدمت امام عليه السلام رسيديم در برابر او شمشيرهايى بود كه آن‌ها را آزمايش مى‌كرد. رو به پدرم كرد و فرمود:

تو كيستى؟ پدرم گفت: غالب بن صعصعه. فرمود: تو همان كسى هستى كه شتران فراوان داشتى؟ عرض كرد: آرى. فرمود: با آن‌ها چه كردى؟ عرض كرد:

مشكلات و حقوق (زكات)، آن‌ها را پراكنده ساخت. فرمود: اين بهترين راه مصرف آن‌ها بود. سپس فرمود: اين كودك كه با توست كيست؟ عرض كرد:

فرزندم همام (فرزدق) است. او در اين سن و سال شعر مى‌گويد. فرمود: قرآن به‌