شرح و تفسير براى چه كسى باقى مى‌گذارى؟

امام عليه السلام در اين گفتار حكيمانه با استدلال روشنى حريصان را از مال‌اندوزى بازمى‌دارد و خطاب به فرزندش امام حسن عليه السلام مى‌فرمايد: «چيزى از مال و ثروت دنيا را بعد از خود باقى مگذار زيرا آنچه باقى مى‌گذارى براى يكى از دو كس خواهد بود: يا كسى كه آن را در راه اطاعت خداوند مصرف مى‌كند كه در اين صورت او به سبب چيزى سعادتمند شده كه تو به‌سبب آن شقاوت يافته و محروم شده‌اى يا براى كسى مى‌گذارى كه آن را در راه معصيت خداوند به‌كار مى‌گيرد در نتيجه تو به‌سبب چيزى كه براى او اندوخته‌اى شقاوتمند، و محروم از سعادت مى‌شوى و در واقع او را در گناهش يارى كرده‌اى»؛

(وَقَالَ لِابْنِهِ الْحَسَنِ عليه السلام: لَاتُخَلِّفَنَّ وَرَاءَكَ شَيْئاً مِنَ الدُّنْيَا، فَإِنَّكَ تُخَلِّفُهُ لِأَحَدِ رَجُلَيْنِ: إِمَّا رَجُلٍ عَمِلَ فِيهِ بِطَاعَةِ اللَّهِ فَسَعِدَ بِمَا شَقِيتَ بِهِ، وَ إِمَّا رَجُلُ عَمِلَ فِيهِ بِمَعْصِيَةِ اللَّهِ فَشَقِيَ بِمَا جَمَعْتَ لَهُ؛ فَكُنْتَ عَوْناً لَهُ عَلَى مَعْصِيَتِهِ‌)

. و در پايان مى‌فرمايد: «و سزاوار نيست هيچ‌يك از اين دو كس را بر خويشتن مقدم دارى»؛

(وَ لَيْسَ أَحَدُ هذَيْنِ حَقِيقاً أَنْ تُؤْثِرَهُ عَلَى نَفْسِكَ‌)

. شك نيست كه گذاشتن اموالى به عنوان ارثيه در حد نياز فرزندان و بازماندگان مذموم و نكوهيده نيست و بسيارى از اولياء اللَّه و نيكان اموالى داشته‌اند كه به فرزندان و همسران يا ساير بستگان آن‌ها رسيده و حتى در آيه 180 سوره بقره‌