. مضمون اين سخن همان است كه امام عليه السلام در گفتار حكيمانه اول فرموده و
هردو بر اين معنا تأكيد دارند كه ارزش وجودى انسان به فضايل و صفات و ويژگىهاى
وجود خود اوست و عظمت پدران و فضايل آنها سودى به انسان نمىبخشد اگر خودش از
آنها بىبهره باشد.
متأسفانه نه تنها در دوران جاهليت افتخار به انساب و آباء امر بسيار رايجى بود
تا آنجا كه گاهى به گورستان مىرفتند و تعداد قبرهاى مردگان قبيله خود را
مىشمردند تا برترى خود را بر قبايل ديگر اثبات كنند: «أَلْهَاكُمْ التَّكَاثُرُ* حَتَّى زُرْتُمُ
الْمَقَابِرَ».[1] بلكه در
عصر ما نيز همين سنت جاهلى باقى است كه عدهاى فاقد هرگونه علم و دانش و فضيلت
اخلاقى، تنها با اتكا به فضايل آباء و نياكانشان انتظار دارند در جامعه مورد احترام
و صاحب شخصيت باشند.