شرح و تفسير سرچشمه تمام عيوب‌

امام عليه السلام در اين گفتار حكيمانه بخل را به عنوان يك صفت رذيله كه سرچشمه رذايل ديگر است معرفى كرده، مى‌فرمايد: «بخل، جامع تمام عيب‌ها و وسيله‌اى است كه انسان را به‌سوى هر بدى‌اى مى‌كشاند»؛

(الْبُخْلُ جَامِعٌ لِمَسَاوِي الْعُيُوبِ، وَهُوَ زِمَامٌ يُقَادُ بِهِ إِلَى كُلِّ سُوءٍ)

. «مساوى» ظاهراً جمع «مسائة» به معناى بدى است و بعضى گفته‌اند كه «مساوى» جمع «مسوى» مى‌باشد.

انسان بخيل از يك‌سو از پرداخت حقوق شرعى امتناع كرده و سعى مى‌كند تا آن‌جا كه ممكن است از آن بكاهد.

از سويى ديگر در مواردى كه صله رحمى ايجاب مى‌كند به احرام كمك نمايد خوددارى مى‌كند و به اين ترتيب جزء قاطعان رحم مى‌شود.

از سويى ديگر به‌سبب علاقه فوق‌العاده به اندوختن مال ممكن است آلوده احتكار، رباخوارى، غش در معامله و انواع كسب‌هاى حرام شود.

نيز براى پوشانيدن چهره واقعى خود به‌سراغ رياكارى مى‌رود و براى اين‌كه در برابر درخواست كنندگان كمك جواب رد بدهد متوسل به انواع دروغ‌ها مى‌شود و به اين ترتيب بخل، سرچشمه گناهان فراوان و عيوب بسيار خواهد بود.

از طرف ديگر شخص بخيل در اعتقادات خود نيز مشكل دارد چراكه اگر