و به شكل دنياپرستى درآيد.

شبيه همين معنا روايت ديگرى است كه در آن مى‌خوانيم: كسى حضور اميرمؤمنان عليه السلام برخاست و عرض كرد: اى اميرمؤمنان! چرا ما دنيا را دوست داريم؟ امام عليه السلام فرمود: چون ما از دنيا آفريده شده‌ايم. آيا مى‌شود كسى را به سبب محبتش نسبت به پدر و مادر سرزنش كرد؟»؛

(رُوِىَ عَنْ أميرِالْمُؤْمِنينَ عليه السلام أنَّ رَجُلًا قامَ إِلَيْهِ، فَقالَ: يا أَمِيرَالْمُؤْمِنينَ ما بالُنا نُحِبُّ الدُّنْيا، قالَ: لِأنّا مِنْها وَهَلْ يُلامُ الرَّجُلُ بِحُبّهِ لِأبِيهِ وَأُمّهِ؟ قالَ: وَأَنْشَدَنا أبُو عَبْدِاللَّهِ الْأَزْدي). [1]

بنابراين هرگز نبايد علاقه مردم به مال و زن و فرزند و خانه و شهر و كشورشان را مورد ملامت قرار داد و حتى نبايد انتظار داشته باشيم كه مردم به همه اين امور پشت پا زنند. مهم اين است كه براى رسيدن به دنيا آلوده به گناه نشوند و ايمان و شرف خود را به آن نفروشند.

در حديث معروفى مى‌خوانيم:

«لَيْسَ مِنَّا مَنْ تَرَكَ دُنْيَاهُ لِآخِرَتِهِ وَلا آخِرَتَهُ لِدُنْيَاهُ؛

كسى كه دنياى خود را براى آخرتش ترك كند از ما نيست، همچنين كسى كه آخرتش را براى دنيا ترك گويد». [2]

به تعبير ديگر دنيايى خوب است كه وسيله رسيدن به آخرت باشد نه آن‌كه هدف اصلى انسان را تشكيل دهد، همان‌گونه كه در ساير كلمات امام عليه السلام آمده است.

«مَنْ أَبْصَرَ بِهَا بَصَّرَتْهُ وَ مَنْ أَبْصَرَ إِلَيْهَا أَعْمَتْهُ؛

آن‌كس كه به‌وسيله دنيا بنگرد به او بصيرت و بينايى مى‌بخشد و آن‌كس كه به دنيا بنگرد نابينايش مى‌كند». [3] آرى دنيا وسيله است نه هدف.

بنابراين آنچه به عنوان نكوهش دنيا در روايات مختلف آمده است ناظر به روش كسانى است كه ارزش‌هاى والاى انسانى و اسلامى را فداى منافع مادّى‌

[1]. تيسير المطالب، ص 466، ح 620

[2]. من لا يحضره الفقيه، ج 3، ص 156، ح 3568

[3]. نهج‌البلاغه، خطبه 82