شرح و تفسير از رياكارى به خدا پناه بريم‌

امام عليه السلام در اين دعاى نورانى‌اش در پيشگاه خدا از رياكارى به او پناه مى‌برد و با چند تعبير دقيق آن را بيان مى‌كند.

نخست عرضه مى‌دارد: «بارپروردگارا! به تو پناه مى‌برم از اين‌كه ظاهرم را در چشم‌ها نيكو جلوه دهى و باطنم را در پيشگاهت زشت سازى»؛

(اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ أَنْ تُحَسِّنَ فِي لَامِعَةِ الْعُيُونِ عَلَانِيَتي، وَتُقَبِّحَ فِيَما أُبْطِنُ لَكَ سَرِيرَتِي)

. «لامِعَةُ الْعُيُونِ» به اصطلاح ازقبيل اضافه صفت به موصوف و به معنى «عيون لامعه» يعنى چشم‌هاى پرنور است؛ يعنى كار من به جايى نرسد كه حتى افراد تيزبين مرا خوب پندارند در حالى كه در باطن خوب نباشم.

در دومين جمله همين معنا را در قالب ديگرى آورده، عرضه مى‌دارد:

« (خداوندا چنان نباشم كه) خوش‌بينى مردم را نسبت به خودم در آنچه تو از آن آگاهى جلب كنم (در حالى كه در باطن چنين نباشم و از طريق ريا خود را در صف نيكان معرفى كنم)»؛

(مُحَافِظاً عَلى رِثَاءِ [1] النَّاسِ مِنْ نَفْسِي بِجَمِيعِ مَا أَنْتَ‌

مُطَّلِعٌ عَلَيْهِ مِنِّي)

. حضرت در سومين تعبير، همين معنا را با اشاره به ثمره نامطلوب آن بازگو

[1]. در بسيارى از نسخ به جاى «رِثاء»، «رِياء» آمده و مناسب هم همين است، زيرا مجموع دعاى امام عليه السلام درباره‌پرهيز از رياكارى است در حالى كه «رثاء» يعنى سوگوارى يا مدح و تمجيد اموات كردن كه تناسبى با اين بحث ندارد