شرح و تفسير مبارزه با بدعت‌ها

امام عليه السلام در اين گفتار پرمعناى خود به انحرافات و بدعت‌هايى كه بعد از رسول خدا صلى الله عليه و آله پيدا شده بود اشاره كرده مى‌فرمايد: «اگر گام‌هايم در اين لغزشگاه‌ها استوار بماند امورى را تغيير خواهم داد»؛

(لَوْ قَدِ اسْتَوَتْ قَدَمَاىَ مِنْ هذِهِ الْمَدَاحِضِ لَغَيَّرْتُ أَشْيَاءَ)

. «مَداحِضْ» جمع «مِدْحَض» به معناى لغزشگاه است و ريشه اصلى آن «دَحْض» و «دُحوض» به معناى لغزش است.

مى‌دانيم پس از پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله در زمان خلفا انحرافى چه در مسائل عقيدتى و چه در احكام روى داد كه غالباً منشأ سياسى يا عدم آگاهى به تعليمات اسلام داشت و امام عليه السلام مترصد بود مسلمانان را از آن انحرافات بازگرداند و به اسلام خالص و راستين زمان پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله سوق دهد؛ ولى متأسفانه جنگ‌هاى داخلى كه يكى پس از ديگرى واقع شد و بى‌وفايى كوفيان و فعاليت شديد منافقان به آن حضرت مجال نمى‌داد. ازاين‌رو فرمود كه اگر اين لغزشگاه‌ها برطرف گردد و آرامش پيدا شود- كه متأسفانه تا آخر عمر مبارك آن حضرت حاصل نشد- امورى را تغيير خواهم داد.

شاهد اين سخن ما خطبه‌اى است كه حضرت ضمن آن مى‌فرمايد:

«قَدْ عَمِلَتِ الْوُلاةُ قَبْلِي أَعْمَالًا خَالَفُوا فِيهَا رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه و آله مُتَعَمِّدِينَ لِخِلافِهِ نَاقِضِينَ لِعَهْدِهِ‌