شرح و تفسير اسيران ذلّت‌

امام عليه السلام در اين گفتار حكيمانه به يكى از آفات طمع اشاره كرده، مى‌فرمايد:

«طمع‌كار در بند ذلت گرفتار است»؛

(الطَّامِعُ في وَثَاقِ الذُّلِّ)

. «وَثاق» به معنى بند و زنجيرى است كه اسير و يا حيوانى را با آن مى‌بندند.

شبيه اين سخن همان است كه در حكمت 180 گذشت كه فرمود:

«الطَّمَعُ رِقٌّ مُؤَبَّدٌ

؛ طمع بندگى جاويدان است» نيز در حكمت 219 خوانديم كه امام مى‌فرمود: «قربانگاه عقل‌ها غالباً در زير نور خيره‌كننده طمع‌هاست».

همان‌گونه كه پيش از اين نيز اشاره شد طمع معمولًا به معناى علاقه شديد به چيزى است كه فوق استحقاق انسان و غالباً به دست ديگران است شخص طمع‌كار براى به دست آوردن آن بايد در مقابل اين و آن خضوع كند و طناب ذلت بر گردن خويش نهد، شايد به مقصود برسد و شايد هم نرسد.

به تعبير ديگر طمع ريسمانى نامرئى است كه انسان بر گردن خود مى‌نهد و سر آن را به دست كسى كه از او طمع دارد مى‌سپارد و همچون برده يا حيوانى در اختيار او قرار مى‌گيرد.

نقطه مقابل طمع قناعت است كه انسان را از همگان بى‌نياز و عزت و كرامت او را حفظ مى‌كند.

اضافه بر اين‌ها، اموال و مقامات و اشيايى كه مورد طمع طمعكاران است در