و محبت را به جاى آن بنشاند افراد زيادى به سوى او جذب مى‌شوند در حالى كه اگر خشن و انعطاف‌ناپذير باشد، نزديك‌ترين بستگان و خويشاوندان و دوستان نيز از او فاصله مى‌گيرند. اين معنا در قرآن مجيد- همان‌گونه كه قبلًا نيز اشاره شده- درباره پيغمبر اسلام صلى الله عليه و آله به صورت الگو بيان شده است. در آيه 159 سوره «آل عمران» مى‌خوانيم: «فَبِمَا رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَلَوْ كُنْتَ فَظّاً غَلِيظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ»؛ به سبب رحمت الهى در برابر مؤمنان، نرم و مهربان شدى! و اگر خشن و سنگدل بودى، از اطراف تو پراكنده مى‌شدند».

جاذبه اخلاقى پيغمبر اكرم و ائمه هدى عليهم السلام مصداق روشنى از اين گفتار حكيمانه است. در حديثى درباره پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله مى‌خوانيم:

«كانَ أكْرَمُ النّاسِ وَألْيَنُ النّاسِ ضَحّاكاً بَسّاماً

؛ پيامبر صلى الله عليه و آله كريم‌ترين و نرمخوترين مردم، بسيار خنده‌رو و متبسم بود». [1]

در نامه امام عليه السلام به محمد بن ابى بكر آمده است:

«وَأَلِنْ لَهُمْ جَانِبَكَ وَابْسُطْ لَهُمْ وَجْهَكَ‌

؛ در برابر آنها متواضع باش و با چهره گشاده مردم را ملاقات كن».

در حديث ديگرى از رسول اكرم صلى الله عليه و آله مى‌خوانيم:

«ألا أُخْبِرُكُمْ بِمَنْ تَحْرِمُ عَلَيْهِ النّارُ غَداً

؛ آيا به شما خبر دهم چه كسى آتش دوزخ در فرداى قيامت بر او حرام است؟».

عرض كردند: آرى يا رسول الله.

فرمود:

«الْهَيّنُ الْقَريبُ اللَّيّنُ السَّهْلُ‌

؛ كسى كه آسان مى‌گيرد و به مردم نزديك و نرمخوست و سختگيرى نمى‌كند». [2]

اگر حُسن خلق در احاديث سرچشمه فراوانى روزى معرفى شده، يا سبب عمران و آبادى شهرها و فزونى عمرها دانسته شده به همين دليل است كه انسان‌

[1]. كنزالعمّال، ج 7، ص 222.

[2]. بحارالانوار، ج 72، ص 51، ح 4.