دليل همه اين است كه فقر زمينه انواع انحرافات عقيدتى و اخلاقى را به ويژه در وجود افراد كم‌ظرفيت فراهم مى‌سازد. بسيار ديده شده است كه افراد فقير كلمات كفرآميز بر زبان جارى مى‌كنند و هنگامى كه زن و فرزند خود را گرسنه مى‌بينند دست به هر كارى مى‌زنند، قوانين اجتماعى را مى‌شكنند، آداب و اخلاق انسانى را به فراموشى مى‌سپارند و براى رفع فقر خود هر كارى را مجاز مى‌شمارند و اگر شخص فقير كم‌ظرفيت واقعا كافر نشود، به مرز كفر نزديك مى‌گردد و حداقل رضايت به قضاى الهى را از دست مى‌دهد.

اين احتمال نيز مى‌رود كه مراد از كفر، كفر عملى باشد كه همان آلوده شدن به انواع معصيت‌هاست.

تعبير به‌

«الْمَوْتُ الْأَكْبَرُ

؛ مرگ بزرگ‌تر» اشاره به اين است كه انسان به هنگام مرگ حداقل از مشكلات اين جهان آسوده مى‌شود در حالى كه فقيرى كه با فقر دست و پنجه نرم مى‌كند گويى پيوسته در حال جان دادن است.

بنابراين همان‌گونه كه ما به هنگام بيمارى و تهديد به مرگِ جسمانى به دنبال طبيب و درمان به هر سو مى‌رويم، به هنگامى كه فقر دامان فرد يا جامعه را مى‌گيرد نيز بايد براى نجات از آن تلاش و كوشش كنيم.

نكته‌ها:

1. فقرزدايى در تعليمات اسلام‌

اسلام تنها ناظر به زندگى جاويدان آخرت نيست بلكه به زندگى آبرومند اين دنيا نيز كه مقدمه‌اى براى آن است اهتمام فوق‌العاده‌اى دارد، مسئله فقرزدايى را يكى از مهم‌ترين دستورات خود قرار داده و راه‌كارهاى آن را نشان داده است.

از يك طرف همه را به سعى و كوشش و كسب و كار دستور مى‌دهد و جوان بى‌كار را بى‌منزلت مى‌شمرد و اداى حق كارگران و كارمندان را از مهم‌ترين‌