شرح و تفسير اعجوبه جهان خلقت!

امام عليه السلام در اين گفتار حكيمانه خود به يك سلسله عواطف انسانى و بخش مهمى از رذايل اخلاقى و آثار هر يك از آنها اشاره فرموده و مركز آنها را قلب مى‌شمرد و مى‌فرمايد: «در درون سينه اين انسان قطعه گوشتى است كه به رگ مخصوصى آويخته شده و عجيب‌ترين اعضاى او و همان قلب وى است»؛

(لَقَدْ عُلِّقَ بِنِيَاطِ هَذَا الْإِنْسَانِ بَضْعَةٌ هِيَ أَعْجَبُ مَا فِيهِ: وَذَلِكَ الْقَلْبُ)

. در اين‌كه چگونه قلب همان عضو صنوبرى كه مأمور رساندن خون به تمام اعضاست مى‌تواند مركز عواطف انسانى و فضايل و رذايل اخلاقى باشد در پايان اين بحث به طور مشروح از آن سخن خواهيم گفت.

«نياط» همان رگى است كه قلب به‌وسيله آن در سينه انسان آويزان است كه اگر قطع شود در كمترين زمان حيات انسان پايان مى‌يابد. گاه آن را مفرد شمرده و زمانى جمع «نَوط» (بر وزن فوت) دانسته‌اند و هنگامى به معناى خود قلب نيز آمده است. به هر حال امام عليه السلام اين قلب آدمى را كه در درون سينه‌اش با رگى آويخته شده شگفت‌انگيزترين عضو بدن او مى‌شمرد.

سپس به دليل آن پرداخته و در ادامه سخن چنين مى‌فرمايد: «اين شگرفى به خاطر آن است كه صفاتى از حكمت و ضد حكمت در آن جمع است»؛

(وَ ذَلِكَ أَنَّ لَهُ مَوَادَّ مِنَ الْحِكْمَةِ وَأَضْدَاداً مِنْ خِلَافِهَا)

.