نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 12 صفحه : 602
جاى نساء «إماء» آمده است كه اشاره به كنيزانى است كه در دربار خلفا بودند و
مورد علاقه شديد آنها قرار داشتند. آنها نيز از اين علاقه استفاده كرده و در مسائل
حكومت دخالت مىكردند و حتى افرادى كه مىخواستند در امور حكومت تأثير بگذارند
گاهى از طريق آنها در خليفه يا پادشاه نفوذ مىكردند.
بعضى از روانشناسان امروز معتقدند زنان در مسائل جزيى دقيقتر از مرداناند؛
ولى در تصميمهاى كلان مشكل دارند و به همين دليل امر حكومت كه نياز به كلان نگرى
دارد براى آنها مشكل است.
منظور از «امارة الصبيان» (حكومت كودكان) ممكن است مفهوم ظاهرى آن باشد كه در
طول تاريخ بارها كودكان كم سن و سالى به حكومت رسيدهاند و امر حكومت به دست مادر
يا بستگان نزديك آنها انجام مىگرفت و يا معناى كنايى آن مراد باشد؛ يعنى كسانى كه
افكار بچهگانه دارند و دورنگر نيستند و افكار عميق ندارند.
نيز «تدبير الخصيان» (تدبير خواجهها) ممكن است همان معناى ظاهرى آن مراد باشد
كه در بعضى از دورانهاى تاريخى وجود داشته و خلفا يا پادشاهان حرمسراى گستردهاى
داشتند و مردانى را بر آنها مىگماردند كه خواجه باشند تا بتوانند بر آنها اعتماد
كنند. آنان با كمك همسران پرنفوذ شاهان و خلفا منويات خود را در حكومت اجرا
مىكردند و كسانى كه در حاشيه بودند از نفوذشان استفاده مىكردند و به اين ترتيب
نظام جامعه در مسيرهاى غلط و در طريق منافع اشخاص خاصى قرار مىگرفت.
اين احتمال نيز وجود دارد كه منظور معناى كنايى آن باشد، زيرا خواجهها به علت
از دست دادن مردانگى ظاهرى خود بسيارى از صفات مردان را نيز از دست مىدادند و
تدبير آنها تدبير ضعيفى مىشد تا آنجا كه بعضى گفتهاند: در ميان خواجگان در طول
تاريخ كمتر نابغهاى پيدا شده است.
نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 12 صفحه : 602