و از شوخى‌هاى ركيك و زشت ابا ندارند و آن را نوعى شوخ‌طبعى و ظرافت و لطافت مى‌شمرند.

«مُنْصِف»

كسى است كه حق مردم را به خوبى ادا مى‌كند؛ ولى در محيط زشت‌كاران چنين كسى را آدمى ضعيف و ناتوان و بى دست و پا شمرده مى‌شود؛ ولى در نظر آنها افرادى كه اموال و ثروت فراوانى از راه حرام و غصب حقوق مردم گردآورى مى‌كنند، آدم‌هاى زرنگ و لايقى هستند.

سپس مى‌افزايد: « (سه كار بسيار خوب، بد شمرده مى‌شود) در آن زمان كمك به نيازمندان خسارت و ضرر، و صله رحم (كه حق مسلم خويشاوندان است) منّت، و عبادت (كه وظيفه هر انسانى در پيشگاه خداست) وسيله برترى‌جويى بر مردم خواهد بود»؛

(يَعُدُّونَ الصَّدَقَةَ فِيهِ غُرْماً، وَصِلَةَ الرَّحِمِ مَنّاً، وَالْعِبَادَةَ اسْتِطَالَةً عَلَى النَّاسِ)

. آرى در زمانى كه ايمان و اخلاق از جامعه برچيده شود، مردم دليلى نمى‌بينند كه به نيازمندان كمك كنند و طبق محاسبه‌هاى ظاهرى مى‌گويند: فلان مقدار به فلان نيازمند داديم و به همان اندازه از سرمايه ما كم شد و اين خسارت است و نيز هنگامى كه به ديدار بستگان خود مى‌روند آن را دِين شرعى و اخلاقى و انسانى به شمار نمى‌آورند، بلكه گويى نعمت بزرگى به آنان داده‌اند و بر آنان منت مى‌نهند و هنگامى كه وظيفه عبادى خود را انجام مى‌دهند به جاى اين‌كه خضوع و تواضعشان بيشتر شود خود را از ديگران برتر و بلند مقام‌تر مى‌شمرند.

كوتاه سخن اين‌كه از اعمال به ظاهر نيك خود نتيجه‌هاى وارونه مى‌گيرند.

جمله امام عليه السلام «يَعُدُّونَ الصَّدَقَةَ فيهِ غُرْماً» شبيه چيزى است كه در قرآن مجيد آمده است كه درباره عرب جاهلى مى‌فرمايد: «وَمِنَ الْأعْرابِ مَنْ يَتَّخِذُ ما يُنْفِقُ مَغْرَماً»؛ بعضى از عرب‌هاى باديه نشين (كه از تعاليم اسلام دورند) آنچه را در راه خدا انفاق مى‌كند غرامت و خسران براى خود مى‌پندارد». [1]

[1]. توبه، آيه 98.