شرح و تفسير دوستان و دشمنان واقعى من‌

امام عليه السلام در اين سخن حكمت‌آميزش به حقيقتى قابل توجه اشاره مى‌كند كه آثارش در طول تاريخ زندگى امام عليه السلام ديدنى است. مى‌فرمايد: «اگر با اين شمشيرم بر بن بينى مؤمن بزنم كه مرا دشمن بدارد دشمن نخواهد داشت و اگر تمام دنيا را بر منافق بريزم كه مرا دوست بدارد دوست نخواهد داشت»؛

(لَوْ ضَرَبْتُ خَيْشُومَ الْمُؤْمِنِ بِسَيْفِي هَذَا عَلَى أَنْ يُبْغِضَنِي؛ مَا أَبْغَضَنِي؛ وَلَوْ صَبَبْتُ الدُّنْيَا بِجَمَّاتِهَا عَلَى الْمُنَافِقِ عَلى‌ أَنْ يُحِبَّنِي مَا أَحَبَّنِي)

. آن‌گاه امام عليه السلام به گفتارى از پيغمبر اكرم در اين زمينه استناد مى‌جويد و مى‌فرمايد: «اين به دليل آن است كه مقدر شده و بر زبان پيامبر امّى و درس نخوانده جارى شده كه فرمود: اى على! هيچ مؤمنى تو را دشمن نمى‌دارد و هيچ منافقى تو را دوست نخواهد داشت»؛

(وَذَلِكَ أَنَّهُ قُضِيَ فَانْقَضى‌ عَلى‌ لِسَانِ النَّبِيِّ الْأُمِّيِّ صلى الله عليه و آله؛ أَنَّهُ قَالَ: يَا عَلِيُّ، لَايُبْغِضُكَ مُؤْمِنٌ، وَلَا يُحِبُّكَ مُنَافِقٌ)

. جمله‌

«قُضِيَ فَانْقَضَى عَلَى لِسَانِ النَّبِيِ‌

...» اشاره به اين است كه اين حقيقت كه مؤمنان هرگز على را مبغوض نمى‌دارند و منافقان هرگز او را دوست نخواهند داشت نخست در علم الهى گذشته و مقدر گشته سپس بر لسان پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله جارى شده است.

از اين حديث شريف استفاده مى‌شود كه وجود مبارك اميرمؤمنان على بن‌