عموم مردم با آن سر و كارى ندارند و (حتى) جرأت رفتن به آن را نيز در خود نمى‌بينند، گردآورى مى‌كنند، زيرا آنها (بازرگانان، پيشه‌وران و صنعتگران) مردم سالمى هستند كه بيمى از ضرر آنها نمى‌رود و صلح‌دوستانى كه خوف خيانت و نيرنگ آنها نيست. كارهاى آنها را پيگيرى كن و سامان ده چه آنها كه در حضور تو (و مركز فرمانداريت) زندگى مى‌كنند و چه آنها كه در گوشه و كنار كشورت هستند.

و بدان! با تمام آنچه گفتم در ميان آنها جمع كثيرى هستند به شدت تنگ نظر و بخيلِ زشت كار و احتكار كننده مواد مورد نياز مردم و اجحاف كننده در تعيين قيمت‌ها و اينها موجب زيان براى توده مردم و عيب و ننگ بر زمامدارانند.

از احتكار (به شدت) جلوگيرى كن، چرا كه رسول خدا صلى الله عليه و آله از آن منع فرمود و بايد معاملات با شرايط آسان صورت گيرد: با موازين عدل و نرخ‌هايى كه نه به فروشنده زيان رساند و نه به خريدار، و هر گاه كسى بعد از نهى تو از احتكار، دست به چنين كارى زند او را كيفر ده؛ ولى (هرگز) در مجازات زياده‌روى نكن.

شرح و تفسير تجارت و صنعت را اين‌گونه سامان ده‌

امام عليه السلام در اين بخش از عهدنامه خود به گروه ششم از گروه‌هاى اجتماعى پرداخته و در اين زمينه سفارش‌هاى مهمى به مالك اشتر دارد.

نخست مى‌فرمايد: «سپس درباره تجار و صاحبان صنايع نخست به خودت توصيه كن (كه مراقب حفظ و تقويت آنان باشى) و نيز ديگران را به خير و نيكى‌