آرى نتيجه اين لجاجت و پافشارى بر مخالفت، روشن شدن آتش جنگ بى‌سابقه‌اى در اسلام بود كه خون ده‌ها هزار نفر از مسلمانان در آن ريخته شد و در واقع فداى هوس‌هاى معاويه و يارانش شدند.

آن‌گاه امام در ادامه اين سخن مى‌فرمايد: «هنگامى كه جنگ، دندانش را در بدن ما و آنها فرو برد و چنگال‌هايش را در وجود ما و آنها وارد كرد، به آنچه ما آنها را به‌سوى آن دعوت كرده بوديم پاسخ مثبت دادند (كه جنگ را رها كنيم و به گفت‌وگو بنشينيم) ما نيز درخواست آنها را پذيرفتيم و به سوى آنچه از ما طلب كردند شتافتيم»؛

(فَلَمَّا ضَرَّسَتْنَا [1] وَإِيَّاهُمْ، وَوَضَعَتْ مَخَالِبَهَا [2] فِينَا وَفِيهِمْ، أَجَابُوا

عِنْدَ ذَلِكَ إِلَى الَّذِي دَعَوْنَاهُمْ إِلَيْهِ، فَأَجَبْنَاهُمْ إِلَى مَا دَعَوْا، وَسَارَعْنَاهُمْ إِلَى مَا طَلَبُوا)

. اين سخن اشاره به زمانى است كه آنها از جنگ خسته شدند و فريب‌هاى معاويه براى آنها آشكار شد و قرآن‌ها را بر سر نيزه‌ها كردند و از ما خواستند دست از جنگ برداريم و به حكم قرآن روى آوريم.

سپس مى‌افزايد: « (اين وضع ادامه داشت) تا اينكه حجت بر آنها روشن شد و عذرشان (براى جنگ كه همان مطالبه خون عثمان بود) قطع گرديد (و پايان يافت)»؛

(حَتَّى اسْتَبَانَتْ عَلَيْهِمُ الْحُجَّةُ، وَانْقَطَعَتْ مِنْهُمُ الْمَعْذِرَةُ)

. نكته مهم اين است كه معاويه و اطرافيان و حاميانش براى حفظ منافع نامشروع خود در شام تبليغات زيادى بر ضد على عليه السلام و يارانش انجام داده بودند كه آنها اهل نماز نيستند و براى قرآن احترامى نمى‌بينند و قاتلان اصلى عثمان را در ميان خود حفظ كرده‌اند و هدفشان پايمال كردن خون عثمان است. باطل‌

[1]. «ضَرَّسَ» از ريشه «ضَرْس» بر وزن «ترس» به معناى گزيدن با دندان است و هنگامى كه به باب تفعيل‌مى‌رود به معناى شدت گزيدن با دندان است و در اينجا كنايه از آثار زيان‌بار جنگ است‌

[2]. «مَخالِب» جمع «مِخْلَب» بر وزن «منبر» به معناى چنگال است‌