نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 11 صفحه : 115
بار مىخوانند و از كارشناسان حقوقى و غير حقوقى كمك مىگيرند مبادا يك بند آن
مشكل آفرين باشد. سزاوار است مردم در معاملات شخصى و خصوصى نيز اين دستور مولا را
كه در مورد عهدنامهها بيان فرموده رعايت كنند و خود را از مشكلات احتمالى رهايى
بخشند.
حضرت در ادامه سخن در چهارمين دستور مىفرمايد: « (و همانگونه كه نبايد
عبارتى در عهدنامه باشد كه دشمن از آن سوء استفاده كند) تو نيز بعد از تأكيد و
عبارات محكم عهدنامه، تكيه بر بعضى از تعبيرات سست و آسيبپذير براى شكستن پيمان
منما»؛
اين دستور امام عليه السلام پايبند بودن اسلام و مسلمانان را به ارزشهاى
انسانى درباره وفاى به عهد آشكارتر مىسازد و نشانه روشنى از عدالت اسلام است،
زيرا همانگونه كه سوء استفاده دشمن را از عبارات عهدنامه نمىپسندند به دوست هم
اجازه اين كار را نمىدهد.
البته ممكن است امضاكننده پيمان اظهار كند كه هدفم غير از اين بوده است كه
ظاهر عبارت دلالت دارد، يا من به حكم ناچارى توريه كردم ولى مىدانيم در تمام
پيمانها و حتى اسناد معاملات و وقفنامهها و وصيتنامهها معيار، ظواهر الفاظ
است و هيچ كس حق ندارد با هيچ بهانهاى از آن فراتر رود.
از اين رو اميرمؤمنان على عليه السلام در خطبه هشتم نهجالبلاغه هنگامى كه
«زبير» با عذرهاى واهى مىخواست بيعت خود را با امام بشكند چنين فرمود: