حكومت اسلامى هميشه در كنار مردم و توده‌هاى مستضعف باشند و به مرفهان بى‌درد كه توقعشان از همه بيشتر و ياريشان به هنگام يارى دادن از همه كمتر است، هرگز اهمّيّتى ندهند. تجربه نشان داده كه در مواقع بحرانى تنها گروه اوّل مدافعان سرسخت و ايثارگران بى‌منّتند.

نكته عثمان بن حنيف كيست؟

در كتاب‌ الاعلام‌ زركلى آمده است كه عثمان بن حنيف از صحابه پيغمبر صلى الله عليه و آله بود، در غزوه احد و پس از آن شركت داشت و در عصر خليفه دوم به موجب تقوا و پاكدامنى خاصى كه داشت مأمور اندازه‌گيرى سرزمين‌هاى خراجى عراق و سپس والى بصره شد. هنگامى كه فتنه جمل رخ داد انصار عايشه به او پيشنهاد كردند كه همراه آنها بر ضد على عليه السلام بجنگد (در حالى كه او والى بصره بود). او از اين كار خوددارى كرد. طرفداران عايشه تمام موى سر و صورت و ابروهاى او را كندند و با همان حال نزد عايشه بردند. او گفت: رهايش كنيد. عثمان بن حنيف خدمت على عليه السلام آمد و در جنگ جمل همراه آن حضرت بود. سپس ساكن كوفه شد و در دوران خلافت معاويه چشم از جهان فرو بست. [1] بعضى نيز گفته‌اند كه در زمان خلافت معاويه در مدينه از دنيا رفت.

جالب اينكه در كتاب‌ استيعاب‌ ابن عبد البر آمده است: هنگامى كه عراق فتح شد، خليفه دوم با يارانش مشورت كرد چه كسى مصلحت است به عراق برود و والى آنجا باشد؟ همگى بالاتفاق گفتند: عثمان بن حنيف مناسب است و افزودند كه او مى‌تواند بيش از اين را هم اداره كند، زيرا بصيرت و عقل و معرفت و تجربه فراوانى دارد. [2]

[1]. الاعلام زركلى، ج 4، ص 205.

[2]. استيعاب، ج 3، ص 89.