ترجمه‌

از سخنانى كه هنگام بيعت در مدينه بيان فرمود:

ذمّه‌ام در گرو اين سخنانى است كه مى‌گويم و من صدق آن را تضمين مى‌كنم! كسى كه عبرتهاى حاصل از سرگذشت پيشينيان و عذابهاى الهى در مورد آنان، پرده را از مقابل چشم او نسبت به عقوبتهايى كه در انتظارش باشد بردارد (روح تقوا در او زنده مى شود و) تقواى الهى او را از فرو رفتن در آن گونه بدبختيها حفظ مى‌كند. آگاه باشيد آزمونهاى شما درست همانند روزى كه خداوند، پيامبرش را مبعوث ساخت بازگشته است! به خدايى كه پيامبر را به حق فرستاده، سوگند كه همه شما به هم مخلوط و غربال مى‌شويد و همچون محتواى ديگ به هنگام جوشش، زير و رو خواهيد شد آن گونه كه افراد پايين‌نشين، بالا و بالانشينان، پايين قرار خواهند گرفت و آنان كه در اسلام پيشگام بوده‌اند و بر كنار شده بودند بار ديگر سر كار خواهند آمد و كسانى كه با حيله و تزوير پيشى گرفتند كنار زده خواهند شد! به خدا سوگند هرگز حقيقتى را كتمان نكرده‌ام و هيچ گاه دروغى نگفتم و موقعيّت امروز را از قبل به من خبر داده‌اند!

خطبه در يك نگاه‌

اين خطبه، نخستين خطبه يا از نخستين خطبه‌هايى است كه بعد از قتل عثمان و به حكومت رسيدن امام (ع) در مدينه ايراد شد و با توجّه به جايگاه آن و زمان صدور خطبه، تفسير محتواى آن آسانتر است.

اين خطبه بر چهار محور گردش مى‌كند:

نخست هشدارى است كه على (ع) به همه مردم در مورد امتحاناتى كه در پيش دارند مى‌دهد و آن زمان را به زمان قيام پيامبر اكرم (ص) تشبيه مى‌كند و انقلاب دوران خلافتش را همانند انقلاب رسول اللّه (ص) مى‌شمارد كه مردم را از يك‌