سپس به ترسيم گويايى از شخصيّت خليفه دوّم و صفات و ويژگيهاى او و چگونگى محيط و زمان او پرداخته، مى‌فرمايد: «او خلافت را در اختيار كسى قرار داد كه جوّى از خشونت و سختگيرى بود با اشتباه فراوان و پوزش طلبى» (فصيّرها فى حوزة [1] خشناء يغلظ كلمها [2] و يخشن مسّها يكثر العثار [3] فيها، و الاعتذار منها).

حوزه، در حقيقت در اين جا اشاره به مجموعه اخلاق و صفات ويژه خليفه دوم است و در واقع چهار وصف براى او ذكر فرموده است كه نخستين آنها خشونت است و تعبير به‌ «يغلظ كلمها» اشاره به جراحت شديدى است كه از نظر روحى يا جسمى در برخورد با او حاصل مى‌شد.

دوّمين آنها خشونت در برخورد است كه با جمله‌ «و يخشن مسّها» ذكر شده است، بنا بر اين‌ «حوزة خشناء، دارنده صفات خشونت‌آميز» به وسيله دو جمله بعد از آن كه خشونت در سخن و خشونت در برخورد بوده است تفسير شده است.

سوّمين ويژگى، اشتباهات فراوان و چهارمين آنها عذرخواهى از آن است كه با جمله «و يكثر العثار فيها، لغزش در آن فراوان است» و «و الاعتذار منها، پوزش طلبى آن فراوان است» بيان شده است.

در مورد اشتباهات فراوان خليفه دوم مخصوصا در بيان احكام و پوزش طلبى مكرّر و همچنين خشونت در برخورد، مطالب فراوانى در تاريخ اسلام، حتّى كتابهايى كه به وسيله دانشمندان اهل سنّت تأليف يافته، ديده مى‌شود كه در بحث نكات به گوشه‌اى از آن اشاره خواهد شد.

[1] «حوزة» به معناى ناحيه و طبيعت آمده، از مادّه «حيازت» به معناى جمع كردن و بر گرفتن است.

[2] «كلم» در اصل به معناى زخم و جرح است و كلام را از اين جهت كلام مى‌گويند كه اثر قاطع در طرف مقابل مى‌گذارد.

[3] «عثار» به معناى لغزش است.