علىّ الحوض». [1]

3- معيار شناخت گناهان كبيره و صغيره‌

در اين كه كدام گناهان بزرگ و كبيره و كدام كوچك و صغيره است، در ميان دانشمندان گفتگوى بسيارى است. بعضى اين دو را از امور نسبى مى‌دانند كه به هنگام مقايسه، آن كه اهميّتش بيشتر است كبيره و آن كه كمتر است صغيره مى‌باشد (مرحوم طبرسى در مجمع البيان اين عقيده را به دانشمندان شيعه نسبت داده است و ظاهرا منظور او بعضى از دانشمندان شيعه است، زيرا بسيارى از آنها عقيده ديگرى دارند كه به آن اشاره خواهد شد).

جمعى ديگر مى‌گويند: گناه كبيره آن گونه كه از نامش پيداست گناهى است كه واقعا بزرگ و از نظر شرع و عقل داراى اهميّت است مانند قتل نفس و غصب حقوق ديگران و رباخوارى و زنا. و شايد به همين دليل در روايات اهل بيت- عليهم السلام- معيارش وعده عذاب الهى نسبت به آن شمرده شده است. در حديث معروفى كه از امام باقر و امام صادق و امام على بن موسى الرضا- عليهم السلام- نقل شده است مى‌خوانيم: «الكبائر الّتى اوجب اللّه عزّ و جلّ عليها النّار، گناهان كبيره آنهاست كه خداوند متعال آتش دوزخ را (صريحا) براى آن واجب شمرده است.» [2] و بنا بر اين گناهان صغيره آن است كه از چنين اهميّت خاصّى برخوردار نيست.

در بعضى از احاديث نيز تعداد گناهان كبيره هفت، و در بعضى بيست گناه و

[1] آنچه در بالا آمد مجموعه تعبيراتى است كه در اين حديث در منابع شيعه و اهل سنّت آمده است، به احقاق الحق، جلد 9، صفحه 309 تا 375 و بحار الانوار، جلد 23، صفحه 118، 132، 133، 134 و 155 و پيام قرآن، جلد 9 مراجعه شود.

[2] تفسير نور الثقلين، جلد 1، صفحه 473.