نام کتاب : برگزيده تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 4 صفحه : 579
(آيه 11)- «قلب (پاك او) در آنچه ديد
هرگز دروغ گفت»! (ما كَذَبَ الْفُؤادُ ما رَأى).
(آيه 12)- «آيا با او در باره آنچه
(با چشم خود) ديده مجادله مىكنيد»؟
(أَ فَتُمارُونَهُ
عَلى ما يَرى).
در روايات وارد شده، منظور از اين آيات شهود باطنى خاصى نسبت به ذات پاك خداست
كه براى پيامبر صلّى اللّه عليه و آله در اين صحنه روى داد و در معراج بار ديگر تكرار
شد و رسول اللّه فوق العاده تحت تأثير جذبه معنوى اين ديدار قرار گرفت.
طبق اين تفسير قرآن نزول وحى را بر پيامبر صلّى اللّه عليه و آله چنين شرح
مىدهد: خداوند شديد القوى و پرقدرت، پيامبر صلّى اللّه عليه و آله را تعليم
فرمود، در حالى كه او به صورت كامل و در حد اعتدال درآمد و در افق اعلى قرار گرفت.
سپس نزديك شد، و نزديكتر شد، آن چنان كه ميان او و پروردگارش به اندازه دو قوس
بيشتر نبود، و در همين جا بود كه آنچه وحى كردنى بود خداوند به بندهاش وحى كرد.
و از آنجا كه براى جمعى اين شهود باطنى سنگين مىآمد تأكيد مىكند كه قلب
پيامبر صلّى اللّه عليه و آله آنچه را ديده به حق و راستى ديده است و نبايد شما در
برابر اين سخن با او به مجادله برخيزيد.
تفسير اين آيات به شهود باطنى پيامبر صلّى اللّه عليه و آله نسبت به خداوند
صريحتر و با روايات اسلامى موافقتر، و براى پيامبر فضيلتى است برتر، و مفهومى است
لطيفتر.
از پيغمبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله پرسيدند: «آيا پروردگارت را هرگز
ديدهاى»؟! در پاسخ فرمود: «رأيته بفؤادى؛ من او را با چشم دل ديدهام»! و در نهج
البلاغه در صدر خطبه «ذعلب يمانى» آمده است كه از آن حضرت سؤال كرد: «آيا هرگز
پروردگارت را اى امير مؤمنان ديدهاى»؟! در پاسخ فرمود: «أ فأعبد ما لا اراه؟ ...؛
آيا كسى را كه نمىبينم پرستش كنم؟! ولى چشمها با مشاهده حسى هرگز او را نديده اما
دلها با حقيقت ايمان او را دريافته است».
نام کتاب : برگزيده تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 4 صفحه : 579