نام کتاب : برگزيده تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 4 صفحه : 499
خود اوست، و به اصطلاح خونشان هدر است، هر چند مسلمانند.
به اين ترتيب، اسلام جلو گيرى از ظلم و ستم را هر چند به قيمت جنگ با ظالم
تمام شود لازم شمرده و بهاى اجراى عدالت را از خون مسلمانان نيز بالاتر دانسته
است، و اين در صورتى است كه مسأله از طرق مسالمت آميز حل نشود.
سپس به بيان سومين دستور پرداخته، مىگويد: «و هر گاه (طايفه ظالم) بازگشت (و
زمينه صلح فراهم شد) در ميان آن دو طبق عدالت صلح برقرار سازيد» (فَإِنْ فاءَتْ فَأَصْلِحُوا بَيْنَهُما بِالْعَدْلِ).
يعنى؛ تنها به درهم شكستن قدرت طايفه ظالم قناعت نكنيد، بلكه اين پيكار بايد
زمينه ساز صلح باشد، و مقدمهاى براى ريشه كن كردن عوامل نزاع و درگيرى و گر نه با
گذشتن زمان كوتاه يا طولانى بار ديگر كه ظالم در خود احساس توانائى كند بر مىخيزد
و نزاع را از سر مىگيرد.
و از آنجا كه تمايلات گروهى، گاهى افراد را به هنگام قضاوت و داورى به سوى يكى
از «دو طايفه متخاصم» متمايل مىسازد، و بىطرفى داوران را نقض مىكند قرآن در
چهارمين و آخرين دستور به مسلمانان هشدار داده، مىفرمايد:
(آيه 10)- در اين آيه براى تأكيد اين
امر و بيان علت آن مىافزايد: «مؤمنان برادر يكديگرند، پس دو برادر خود را صلح و
آشتى دهيد» (إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ
فَأَصْلِحُوا بَيْنَ أَخَوَيْكُمْ).
و از آنجا كه در بسيارى از اوقات «روابط» در اين گونه مسائل جانشين «ضوابط»
مىشود، بار ديگر هشدار داده و در پايان آيه مىافزايد: «و تقواى الهى پيشه كنيد
باشد كه مشمول رحمت او شويد» (وَ
اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ).
و به اين ترتيب يكى از مهمترين مسؤوليتهاى اجتماعى مسلمانان در برابر يكديگر و
در اجراى عدالت اجتماعى با تمام ابعادش روشن مىشود.
نام کتاب : برگزيده تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 4 صفحه : 499