مى‌كنيم مى‌گويند: «شوخى كرديم!» يا مى‌گويند: «دروغ مصلحتى است!» لطفاً بفرماييد دروغى كه به شوخى باشد چه حكمى دارد؟ و دروغ مصلحتى چيست؟

جواب: در صورتى كه مخاطب بفهمد قصد جدّى ندارد و شوخى مى‌كند دروغ محسوب نمى‌شود. و دروغ مصلحتى آن است كه دروغ، مصلحت مهمترى از راست گفتن داشته باشد؛ مانند دروغ گفتن براى اصلاح ذات البين.

سؤال 491- هرگاه شخصى بدهى خود را پرداخته، يا طلبكار آن را بخشيده باشد، ولى پس از مدّتى شكايت كند. آيا مديون مى‌تواند براى رهايى از ادّعاى آن شخص توريه نموده، يا قسم بخورد كه اصلًا از او قرض نگرفته است؟

جواب: در فرض سؤال اگر راه منحصر به اين باشد عيب ندارد.

سؤال 492- توريه چيست؟ لطفاً با ذكر مثالى آن را توضيح بفرماييد.

آيا توريه اختصاص به موارد ضرورت دارد، يا در غير آن هم جايز است؟

جواب: توريه آن است كه انسان سخنى دو پهلو بگويد، و قصدش چيزى باشد، ولى مخاطب چيز ديگرى بفهمد. مثل اين كه كسى پشت در خانه بيايد، و بپرسد: آيا فلان كس در خانه است؟ و گوينده سخن در جواب بگويد: اينجا نيست، و منظورش از «اينجا» پشت در باشد، ولى شنونده خيال مى‌كند شخص مورد نظر در خانه نيست. و اين گونه توريه مشروط به حال ضرورت نمى‌باشد؛ هر چند بهتر رعايت ضرورت است.

9- موادّ مخدر

سؤال 493- با عنايت به نياز شديد جامعه اسلامى ايران نسبت به رفع ابهام حكم شرعى موادّ مخدّر، دانشگاه ما تصميم به بررسى موضوع فوق نموده است، لطفاً حكم شرع را در اين مورد بيان فرماييد.

جواب: بى‌شكّ استعمال موادّ مخدّر به هر مقدار و اندازه كه باشد، حرام است. خواه موادّ مخدّر قديمى باشد، يا آنچه در عصر ما به وجود آمده، يا بعداً به وجود مى‌آيد. و هر گونه كمك براى كشت، داشت، برداشتِ محصول، تهيّه،