از امام معصوم (عليه السلام) و پاسخ آن حضرت كه مى‌فرمودند: «هو الغناء» سؤال‌كننده قانع مى‌شد؟

جواب: با توجّه به اين كه سؤال‌كننده، اهل لسان بوده، جواب را به راحتى درك مى‌كرده است؛ ولى براى ما كه اهل لسان عربى نيستيم، ممكن است مسأله كمى پيچيده شود كه بايد از طريق مراجعه به اهل عرف حل شود.

سؤال 701- مبناى حرمت غنا در اسلام آيات و روايات است. در تفسير آيات قرآن «قول زور، لهو الحديث، قول باطل و كلام لغو» تفسير به غنا شده كه هر يك از اين تعابير مى‌بايست در چهارچوب شرايط زمانى و با منابع تاريخى و لغت معتبر تعريف شوند، آيا كلام لهوى و باطل، غنا به حساب مى‌آيد، يا آهنگ و لحن لهوى و باطل غناست؟

جواب: معيار در حرمت غنا، كيفيّت آهنگ است و محتوا در آن تأثيرى ندارد. شرح اين مطلب را در كتاب أنوار الفقاهة، كتاب مكاسب محرّمه، نوشته‌ايم. تفسير آيات مزبور نيز در آنجا آمده است. و هر آهنگ و صدايى كه مناسب مجالس لهو و فساد است حرام مى‌باشد و غير آن حلال است.

سؤال 702- اگر لهو را به لهو باطل و غير باطل و نيز غير باطل را به عقلايى و غير عقلايى تقسيم كنيم، موسيقى و غنا نيز انواعى خواهد داشت؛ تشخيص حكم هر يك با چه ملاكها و معيارهايى ممكن خواهد بود؟

جواب: معيار حرمت غنا در پاسخ سؤالات بالا ذكر شد و با مراجعه به عرف متديّن موسيقى حرام از غير حرام شناخته مى‌شود.

سؤال 703- دخترى 18 ساله هستم و در دوره پيش‌دانشگاهى مشغول به تحصيل مى‌باشم. در رابطه با موسيقى سنّتى و عرفانى ايران سؤالى داشتم؛ البتّه، آن موسيقى كه انسان را از حالت عادّى خارج نكند و مناسب با مجالس عيش نباشد، سؤال من اين است كه آيا نواختن با اين نوع آلات موسيقى حرام مى‌باشد؟