و حديث معروف‌ «لا رُهْبانِيَّةَ فِى الْاسْلامِ؛ در اسلام رهبانيت وجود ندارد» در منابع مختلف آمده است.

سخن درباره رهبانيت و تاريخچه و ابعاد و نتايج آن بسيار است، براى آگاهى بيشتر مى‌توانيد به تفسير نمونه ذيل آيه فوق مراجعه فرماييد [1] و در بحث‌هاى آينده نيز اشارات ديگرى به اين مطلب خواهيم داشت.

اجتماع گرايى و انزواطلبى در روايات اسلامى‌

يك نگاه اجمالى به تعليمات اسلام در زمينه‌هاى مختلف به خوبى نشان مى‌دهد كه همه جا اسلام طرفدار جماعت و اجتماع است، و حتّى عبادات اسلامى كه رابطه ميان خلق و خالق است و به صورت دسته‌جمعى انجام مى‌شود.

اذان و اقامه دعوت عام به سوى نماز و فلاح و رستگارى است‌ (حَىَّ عَلَى الصَّلاةِ، حَىَّ عَلَى الْفَلاحِ) ضميرها در سوره حمد، همه به صورت جمعى است، و در شكل متكلم مع‌الغير، و در پايان نماز سلامى است عام بر همه مؤمنان و نمازگزاران.

نماز جماعت و از آن فراتر نماز جمعه و از همه فراتر حج، عباداتى مى‌باشند كه به طور كامل جنبه اجتماعى دارند.

در روايات اسلامى تأكيد فراوان بر لزوم جماعت و همراهى و همگامى با آن شده است از جمله:

1- در حديثى از پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله مى‌خوانيم كه فرمود: «ايُّها النَّاسُ عَلَيْكُمْ بِالْجَماعَةِ وَ ايَّاكُمْ وَ الْفُرْقَةَ؛ اى مردم! بر شما است كه از جماعت جدا نشويد، و از جدايى و پراكندگى بپرهيزيد» [2]

2- در حديث ديگرى از همان بزرگوار مى‌خوانيم: «الْجَماعَةُ رَحْمَةٌ، وَ الْفُرْقَةُ عَذابٌ؛ اجتماع رحمت است، و پراكندگى عذاب.» [3]

3- در حديث ديگرى باز از همان حضرت آمده است: «يَدُاللَّهِ عَلَى الْجَماعَةِ فَاذَا اشْتَدَّ

[1]. تفسير نمونه، جلد 23، صفحه 381- 390.

[2]. كنز العمال، جلد 1، حديث 1028، صفحه 206.

[3]. ميزان الحكمة، جلد اوّل، حديث 2438، صفحه 406.