از مجموع اين احاديث به خوبى استفاده مى‌شود كه نمامى و سخن چينى از گناهان كبيره و بسيار خطرناك و سبب خسران و زيان دنيا و آخرت است كسانى كه مرتكب اين كار شوند و در ميان دوستان و خانواده‌ها جدايى افكنند هرگز روى بهشت را نخواهند ديد، مگر اين كه توبه كنند و به جبران اعمال خويش بپردازند. در خلال اين روايات اشارات پرمعنايى به فلسفه حرام بودن اين عمل و پيامدهاى آن شده بود كه در بحث‌هاى آينده مشروح‌تر مورد توجه قرار خواهد گرفت.

پيامدها و آثار سوء سخن چينى‌

بارها گفته‌ايم سرمايه اصلى يك جامعه اعتماد و اطمينانى است كه افراد با يكديگر دارند، اين اعتماد متقابل سبب اتحاد صفوف و همكارى و تعاون در حد اعلا و پيشرفت جامعه در تمام زمينه‌ها است.

اسلام كه اهميت فوق العاده‌اى به حفظ اعتماد عمومى و وحدت صفوف مى‌دهد هر چيزى را كه لطمه‌اى بر آن وارد سازد حرام شمرده و هر چه سبب تقويت آن گردد لازم مى‌داند (گاه به طريق وجوب و گاه به طريق استحباب دعوت به آن كرده است).

بى‌شك نمّامى و سخن چينى از عوامل مهم تفرقه و ايجاد بدبينى در ميان افراد جامعه و سبب عداوت و دشمنى، و گاه موجب متلاشى شدن خانواده‌ها است. به همين دليل در روايات بالا شخص نمّام و سخن چين، شرورترين افراد جامعه شمرده شده است.

در حديثى از اميرمؤمنان على عليه السلام مى‌خوانيم كه فرمود: «ايَّاكُمُ وَ الَّنمائِمَ فَانَّها تُورِثُ الضَّغائِنَ؛ از سخن چينى بر حذر باشيد كه سبب كينه و دشمنى است». [1]

و در حديث ديگرى از همان بزرگوار آمده است: «ايَّاكَ وَ الَّنمِيمَةَ فَانَّها تَزْرَعُ الضَّغينَةَ وَ تُعَبِّدُ عَنِ اللَّهِ وَ النَّاسِ؛ از سخن چينى بپرهيز كه تخم عداوت و دشمنى مى‌پاشد و انسان را از خدا و مردم دور مى‌سازد». [2]

[1]. بحارالانوار، جلد 68، صفحه 293، حديث 63.

[2]. غررالحكم، حديث 2663.