نام کتاب : اخلاق در قرآن نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 3 صفحه : 288
تحقير مىشود تا از اين طريق آبى بر آتش كينه و حسد كه در دل او نهفته است
بپاشد.
6- تعصب و لجاجت نيز از عوامل مهم جدال و مراء است چرا كه اشخاص متعصب و لجوج
حاضر نيستند به آسانى دست از عقائد فاسد خود بردارند لذا روى آن مىايستند و
پيوسته جرّ و بحث مىكنند، آسمان و ريسمان را به هم مىبافند و به هر حشيشى متشبّث
مىشوند تا اعتقاد فاسد خود را بر كرسى بنشانند همان كارى كه بسيارى از كافران و
مشركان در برابر رسول خدا صلى الله عليه و آله و ساير پيامبران داشتند كه نمونه
روشن آن گفتگوى بت پرستان بابل در برابر ابراهيم بت شكن عليه السلام در آن هنگام
كه منطق گوياى ابراهيم آنها را در بن بست شديد قرار داد و موقتاً از خواب غفلت
بيدار شدند، ولى تعصب و لجاجت همانند يك ابر ظلمانى پردههاى تاريك بر فكر و عقل
آنها انداخت و باز هم به مقاومت احمقانه خود ادامه دادند!
7- دنيا پرستى كه عامل اصلى همه گناهان يا اكثر گناهان است نيز يكى از عوامل
مهم جدال و مراء محسوب مىشود كسانى كه داراى اين صفت رذيلهاند مىخواهند از اين
طريق مقامى در جامعه براى خود كسب كنند و به وسيله آن به نوائى برسند و دنياى آنها
آباد گردد.
كوتاه سخن اينكه عوامل منفى فراوانى دست به دست هم مىدهد و انسان را به جرّ و
بحثهاى دور از ادب و انسانيت و انصاف مىكشاند و او را وادار مىكند كه با لجاجت و
سرسختى در برابر حق بايستد و در برابر باطل دفاع كند.
اقسام مراء و جدال
جدال و مراء را عمدتاً مىتوان به دو بخش تقسيم كرد، جدال و مراء مثبت يعنى
بحثهاى منطقى و گفتگو براى تبيين مسايل و توضيح حقايق و آگاهى از نقطهنظرهاى
يكديگر و رسيدن به واقعيات از اين طريق.
و مراء و جدال منفى يعنى بحثهاى پرخاشگرانه و ستيزه جويانهاى كه هدف صحيحى
را دنبال نمىكند، و در مسير روشن شدن حقايق نيست بلكه هدف از آن
نام کتاب : اخلاق در قرآن نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 3 صفحه : 288