باشيد! به خدا سوگند، خدائى كه دانه را شكافت، و انسان را آفريد، اگر نه اين بود كه جمعيت بسيارى گرداگردم را گرفته و به ياريم قيام كرده‌اند و از اين جهت، حجت تمام شده است، اگر نبود عهد و مسئوليتى كه خداوند از علماء و دانشمندان (هر جامعه) گرفته كه در برابر شكمخوارى ستمگران و گرسنگى ستمديدگان سكوت نكنند، من مهار شتر خلافت را رها مى‌ساختم و از آن صرف نظر مى‌نمودم و آخر آن را با جام آغازش سيراب مى‌كردم» [1].

نشانه‌هاى جاه‌طلبى‌

افراد جاه‌طلب را غالباً مى‌توان از حركات و كلمات و رفتارشان شناخت؛ آنها تمايل دارند تمام كارهاى نيكى را كه انجام مى‌دهند تابلو كنند و همه از آن آگاه شوند تا در نزد مردم مقام و منزلتى پيدا كنند.

به همين دليل جاه‌طلبان غالباً به رياكارى نيز كشيده مى‌شوند چرا كه بدون رياكارى حسّ جاه‌طلبى آنها اشباع نمى‌شود لذا بعضى از بزرگان اخلاق جاه‌طلبى و رياكارى را همراه يكديگر در كتابهاى خود عنوان كرده‌اند [2].

بسيارى از جاه‌طلبان حتى علاقه دارند كارهايى را هم كه انجام نداده‌اند به حساب آنها بگذارند و به مضموت آيه شريفه: «وَ يُحِبُّونَ انْ يُحْمَدُوا بِمالَمْ يَفعَلُوا؛ دوست دارند نسبت به كار نيكى كه انجام نداده‌اند مورد ستايش قرار گيرند!» [3]

هدف آنها كسب وجاهت عمومى و اسم و آوازه است از هر طريقى كه باشد نه براى اينكه وجاهت عمومى را مقدمه‌اى براى انجام اصلاحات اجتماعى و كارهاى خير قرار دهند، بلكه به اين منظور كه مردم آنها را بستايند و در برابر آنها خضوع كنند، و به مدح ستايش آنها بپردازند.

جاه‌طلبان سعى مى‌كنند به سراغ كارهايى بروند كه اسم و آوازه و شهرتى در آن‌

[1]. نهج‌البلاغه، خطبه 3.

[2]. به محجة البيضاء، جلد 6، صفحه 106 به بعد مراجعه شود كه در حدود صد صفحه درباره اين دوبحث نموده است.

[3]. آل عمران، آيه 188.